نهج البلاغه - خطبه : 45 - خطبه عید فطر

45-  و من خطبة له (علیه السلام) و هو بعض خطبة طویلة خطبها یوم الفطر و فیها یحمد الله و یذم الدنیا :
حمد الله
الْحَمْدُ لِلَّهِ غَیْرَ مَقْنُوطٍ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لَا مَخْلُوٍّ مِنْ نِعْمَتِهِ وَ لَا مَأْیُوسٍ مِنْ مَغْفِرَتِهِ وَ لَا مُسْتَنْکَفٍ عَنْ عِبَادَتِهِ الَّذِی لَا تَبْرَحُ مِنْهُ رَحْمَةٌ وَ لَا تُفْقَدُ لَهُ نِعْمَةٌ .

ذم الدنیا
وَ الدُّنْیَا دَارٌ مُنِیَ لَهَا الْفَنَاءُ وَ لِأَهْلِهَا مِنْهَا الْجَلَاءُ وَ هِیَ حُلْوَةٌ خَضْرَاءُ وَ قَدْ عَجِلَتْ لِلطَّالِبِ وَ الْتَبَسَتْ بِقَلْبِ النَّاظِرِ فَارْتَحِلُوا مِنْهَا بِأَحْسَنِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ مِنَ الزَّادِ وَ لَا تَسْأَلُوا فِیهَا فَوْقَ الْکَفَافِ وَ لَا تَطْلُبُوا مِنْهَا أَکْثَرَ مِنَ الْبَلَاغِ .

خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام): این سخنان بخشی از یک خطبه طولانی است که در روز عید فطر ایراد فرموده است، و در این خطبه خدا را ستایش نموده و دنیا را توبیخ می نماید.

ستایش خداوند

سپاس خدای راست که رحمتش مایوس شدنی نیست و نعمتش فراگیر و بخشایشش ناامید نشدنی و پرستشش تکبر نورزیدنی است. خداوندی که رحمت او زائل نمی شود و نعمتش مفقود نمی گردد.

نکوهش دنیا

دنیا جایگاهی است که فنا بر آن مقدر و خروج از آن برای اهلش اجباری گشته است این دنیا بر مذاق فرزندانش شیرین و بر خیره شوندگانش سبز و با طراوت است این دنیا برای جوینده اش شتابان است، و بر دل نظاره کننده اش مخلوط کننده و فریبا. از این دنیا با بهترین زاد و توشه که اندوخته اید، کوچ کنید، و بیش از حد کافی از این دنیا مخواهید، و بیش از آنچه که برای معاش زندگی لازم است مجوئید.