93- و من خطبة له (علیه السلام) و فیها ینبّه أمیر المؤمنین على فضله و علمه و یبیّن فتنة بنی أمیة : أَمَّا بَعْدَ حَمْدِ اللَّهِ وَ الثَّنَاءِ عَلَیْهِ أَیُّهَا النَّاسُ فَإِنِّی فَقَأْتُ عَیْنَ الْفِتْنَةِ وَ لَمْ یَکُنْ لِیَجْتَرِئَ عَلَیْهَا أَحَدٌ غَیْرِی بَعْدَ أَنْ مَاجَ غَیْهَبُهَا وَ اشْتَدَّ کَلَبُهَا فَاسْأَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَا تَسْأَلُونِی عَنْ شَیْ‌ءٍ فِیمَا بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَ السَّاعَةِ وَ لَا عَنْ فِئَةٍ تَهْدِی مِائَةً وَ تُضِلُّ مِائَةً إِلَّا أَنْبَأْتُکُمْ بِنَاعِقِهَا وَ قَائِدِهَا وَ سَائِقِهَا وَ مُنَاخِ رِکَابِهَا وَ مَحَطِّ رِحَالِهَا وَ مَنْ یُقْتَلُ مِنْ أَهْلِهَا قَتْلًا وَ مَنْ یَمُوتُ مِنْهُمْ مَوْتاً وَ لَوْ قَدْ فَقَدْتُمُونِی وَ نَزَلَتْ بِکُمْ کَرَائِهُ الْأُمُورِ وَ حَوَازِبُ الْخُطُوبِ لَأَطْرَقَ کَثِیرٌ مِنَ السَّائِلِینَ وَ فَشِلَ کَثِیرٌ مِنَ الْمَسْئُولِینَ وَ ذَلِکَ إِذَا قَلَّصَتْ حَرْبُکُمْ وَ شَمَّرَتْ عَنْ سَاقٍ وَ ضَاقَتِ الدُّنْیَا عَلَیْکُمْ ضِیقاً تَسْتَطِیلُونَ مَعَهُ أَیَّامَ الْبَلَاءِ عَلَیْکُمْ حَتَّى یَفْتَحَ اللَّهُ لِبَقِیَّةِ الْأَبْرَارِ مِنْکُمْ إِنَّ الْفِتَنَ إِذَا أَقْبَلَتْ شَبَّهَتْ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ نَبَّهَتْ یُنْکَرْنَ مُقْبِلَاتٍ وَ یُعْرَفْنَ مُدْبِرَاتٍ یَحُمْنَ حَوْمَ الرِّیَاحِ یُصِبْنَ بَلَداً وَ یُخْطِئْنَ بَلَداً أَلَا وَ إِنَّ أَخْوَفَ الْفِتَنِ عِنْدِی عَلَیْکُمْ فِتْنَةُ بَنِی أُمَیَّةَ فَإِنَّهَا فِتْنَةٌ عَمْیَاءُ مُظْلِمَةٌ عَمَّتْ خُطَّتُهَا وَ خَصَّتْ بَلِیَّتُهَا وَ أَصَابَ الْبَلَاءُ مَنْ أَبْصَرَ فِیهَا وَ أَخْطَأَ الْبَلَاءُ مَنْ عَمِیَ عَنْهَا وَ ایْمُ اللَّهِ لَتَجِدُنَّ بَنِی أُمَیَّةَ لَکُمْ أَرْبَابَ سُوءٍ بَعْدِی کَالنَّابِ الضَّرُوسِ تَعْذِمُ بِفِیهَا وَ تَخْبِطُ بِیَدِهَا وَ تَزْبِنُ بِرِجْلِهَا وَ تَمْنَعُ دَرَّهَا لَا یَزَالُونَ بِکُمْ حَتَّى لَا یَتْرُکُوا مِنْکُمْ إِلَّا نَافِعاً لَهُمْ أَوْ غَیْرَ ضَائِرٍ بِهِمْ وَ لَا یَزَالُ بَلَاؤُهُمْ عَنْکُمْ حَتَّى لَا یَکُونَ انْتِصَارُ أَحَدِکُمْ مِنْهُمْ إِلَّا کَانْتِصَارِ الْعَبْدِ مِنْ رَبِّهِ وَ الصَّاحِبِ مِنْ مُسْتَصْحِبِهِ تَرِدُ عَلَیْکُمْ فِتْنَتُهُمْ شَوْهَاءَ مَخْشِیَّةً وَ قِطَعاً جَاهِلِیَّةً لَیْسَ فِیهَا مَنَارُ هُدًى وَ لَا عَلَمٌ یُرَى نَحْنُ أَهْلَ الْبَیْتِ مِنْهَا بِمَنْجَاةٍ وَ لَسْنَا فِیهَا بِدُعَاةٍ ثُمَّ یُفَرِّجُهَا اللَّهُ عَنْکُمْ کَتَفْرِیجِ الْأَدِیمِ بِمَنْ یَسُومُهُمْ خَسْفاً وَ یَسُوقُهُمْ عُنْفاً وَ یَسْقِیهِمْ بِکَأْسٍ مُصَبَّرَةٍ لَا یُعْطِیهِمْ إِلَّا السَّیْفَ وَ لَا یُحْلِسُهُمْ إِلَّا الْخَوْفَ فَعِنْدَ ذَلِکَ تَوَدُّ قُرَیْشٌ بِالدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا لَوْ یَرَوْنَنِی مَقَاماً وَاحِداً وَ لَوْ قَدْرَ جَزْرِ جَزُورٍ لِأَقْبَلَ مِنْهُمْ مَا أَطْلُبُ الْیَوْمَ بَعْضَهُ فَلَا یُعْطُونِیهِ .
خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام): امیرالمومنین (علیه السلام) در این خطبه مردم را به فضیلت و علم خود آگاه می نماید و فتنه بنی امیه را بیان می فرماید.
پس از حمد و ثنای خداوندی، ای مردم، من چشم فتنه را کندم، پس از آن که ظلمت آن فتنه به نوسان و اضطراب افتاد و شر بیماری (کلب) آن شدت پیدا کرد. هیچ کس غیر از من جرات نزدیک شدن به آن فتنه را نداشت. از من بپرسید پیش از آن که مرا از دست بدهید (مرا گم کنید، من از میان شما بروم) سوگند به خدایی که جانم به دست اوست، نخواهید پرسید از هیچ چیزی میان موجودیت کنونی تان تا روز قیامت، و نه درباره گروهی که صد کس را هدایت کند و صد کس را گمراه کند، مگر این که شما را اطلاع خواهم داد از دعوت و تبلیغ کننده اش، و راننده و محرکش و جایگاه فرود مراکب و بار و اثاث آن. و اطلاع می دهم به شما که از اهل آن مردم چه کسی کشته خواهد شد و چه کسی (با اجل طبیعی) خواهد مرد. و اگر شما مرا گم کنید و امور ناگوار و رویدادهای بسیار سخت بر شما فرود آید، کثیری از سوال کنندگان سر پایین بیندازند و کثیری از مسولین شکست بخورند، و این هنگامی که جنگ و پیکاری که شما را در خود فرود برده است، خود را جمع کند و پوشاک پاهایش را بالا بزند، و دنیا برای شما تنگ گردد، و روزهای ابتلا و آزمایش را که بر شما می گذرد، بسیار طولانی احساس کنید. تا این که خداوند متعال برای باقی مانده نیکوکاران شما گشایش (پیروزی) نصیب فرماید. (بدانید) فتنه ها هنگامی که روی می آورند، مشتبه (عامل اشتباه) می باشند و وقتی که رو برمی گردانند، بیدار می سازند. در هنگام آمدن مورد انکار و ناشناس اند، و در موقع برگشت و روی گردان شدن شناخته می شوند. فتنه ها مانند بادها می گردند، به شهری می رسند (در یک شهر وارد می شوند و می وزند) و از شهری بدون اصابت می گذرند. هشیار باشید، خوفناکترین فتنه ها برای شما در نظر من، فتنه بنی امیه است. زیرا فتنه ای کور و تاریک و تاریک کننده، خصلت (یا نقشه اش) فراگیر و بلایش مخصوص (پیشوایان دین و انسانهای با ایمان) و هر کس که در آن فتنه بینا باشد، بلا بر او فرود آید، و هر کس که در آن فتنه نابینا باشد، بلا او را گم می کند (به او نمی رسد). و سوگند به خدا، پس از من بنی امیه را مالکان و روسای بدن برای خود خواهید یافت، مانند شتر بد خلق (در موقع دوشیدن) که با دهانش (دندانهایش) زخمی می کند و با دستش می زند و با پاهایش دفع می کند و از شیر دوشیدنش جلوگیری می نماید. بنی امیه به همان وضعی که گفتم، با شما رفتار خواهند کرد تا کسی را از شما نگذارند، مگر این که سودی برای آنان داشته باشد و یا ضرری به آنها نرساند. و بلای آنان از شما زایل نگردد تا موقعی که پیروزی (یا انتقام) یکی از شما بر آنان مانند پیروزی برده ای بر مالکش و تابعی بر متبوعش باشد. فتنه بنی امیه به طور قبیح و وحشتناک و دسته دسته با وضع جاهلیت بر شما وارد می گردد. نه مناره هدایتی در آن وجود دارد و نه نشانه ای که دیده شود. ما خاندان پیامبر از آن فتنه در نجات هستیم و ما در آن فتنه دعوت کننده نیستیم. سپس خداوند آن فتنه را از شما جدا (دفع) می کند، مانند جدا کردن پوست از گوشت. خداوند فتنه بنی امیه را به وسیله کسی برطرف می کند که آنان را ذلیل کند و با کمال خشونت آنان را براند و با کاسه تلخ آنان را سیراب نماید. جز شمشیر بر آنان چیزی ندهد، و نپوشاند بر آنان جز ترس را. در این هنگام قریش دوست خواهد داشت که دنیا و آنچه را در آن است (بدهد) و زمانی کوتاه- اگر چه به اندازه زمان ذبح یک شتر قربانی- مرا ببیند تا آنچه را که امروز مقداری از آن می خواهم و آنان از انجام آن امتناع می ورزند، از آنان بپذیرم.