دسته بندی موضوعی احکام شرعی - مخرج

1-تطهير مخرج
        شرائط طهارت آب قلیلی که با آن مخرج بول و غائط را شسته اند
        27 - آب قلیلی که برای برطرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود واز آن جدا گردد، نجس است . و همچنین بنابر اقوی باید از آب قلیلی هم که بعداز برطرف شدن عین نجاست برای آب کشیدن چیز نجس روی آن می ریزند و از آن جدامی شود، اجتناب کنند. ولی آبی که با آن مخرج بول و غائط را می شویند با پنج شرطپاک است : اول : آنکه بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد. دوم : نجاستی ازخارج به آن نرسیده باشد. سوم : نجاست دیگری مثل خون ، با بول یا غائط بیرون نیامده باشد. چهارم : ذره های غائط در آب پیدا نباشد. پنجم : بیشتر از مقدار معمول ، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد.

        جواز رو به قبله و یا پشت به قبله بودن در موقع تطهیر مخرج بول و غائط
        61 - در موقع تطهیر مخرج بول و غائط رو به قبله و پشت به قبله بودن اشکالی ندارد، ولی اگر در موقع استبراء، بول از مخرج بیرون آید در این حال رو به قبله و پشت به قبله بودن حرام است .

        حرمت رو به قبله و یا پشت به قبله بودن هنگام استبراء در صورتی که بول از مخرج بیرون آید
        61 - در موقع تطهیر مخرج بول و غائط رو به قبله و پشت به قبله بودن اشکالی ندارد، ولی اگر در موقع استبراء، بول از مخرج بیرون آید در این حال رو به قبله و پشت به قبله بودن حرام است .

        امکان پاک کردن مخرج غائط با آب یا پارچه یا سنگ و امثال آن
        65 - در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاک می شود: اول : آنکه با غائط، نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد. دوم : آنکه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد. سوم : آنکه اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد. و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری که بعدا گفته می شود با پارچه و سنگ و مانند اینها پاک کرد، اگر چه شستن با آب بهتر است .

        مواردی که مخرج غائط فقط با آب پاک می شود
        65 - در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاک می شود: اول : آنکه با غائط، نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد. دوم : آنکه نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد. سوم : آنکه اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد. و در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری که بعدا گفته می شود با پارچه و سنگ و مانند اینها پاک کرد، اگر چه شستن با آب بهتر است .

        پاک نشدن مخرج بول با غیر آب
        66 - مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود، و مردها اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است ، ولی زنها و همچنین کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید، احتیاط واجب آن است که دو مرتبه بشویند.

        وجوب دو مرتبه شستن مخرج بول برای کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید
        66 - مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود، و مردها اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است ، ولی زنها و همچنین کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید، احتیاط واجب آن است که دو مرتبه بشویند.

        کفایت یک مرتبه شستن با آب برای پاک شدن مخرج بول در صورت برطرف شدن بول
        66 - مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود، و مردها اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است ، ولی زنها و همچنین کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید، احتیاط واجب آن است که دو مرتبه بشویند.

        پاک شدن مخرج غائط با آب به شرطی کع چیزی از غائط در آن نماند
        67 - اگر مخرج غائط را با آب بشویند، باید چیزی از غائط در آن نماند، ولی باقی ماندن رنگ و بوی آن مانعی ندارد. و اگر در دفعه اول طوری شسته شود که ذره ای ازغائط در آن نماند، دوباره شستن لازم نیست .

        کفایت یک مرتبه شستن برای پاک کردن مخرج غائط
        67 - اگر مخرج غائط را با آب بشویند، باید چیزی از غائط در آن نماند، ولی باقی ماندن رنگ و بوی آن مانعی ندارد. و اگر در دفعه اول طوری شسته شود که ذره ای ازغائط در آن نماند، دوباره شستن لازم نیست .

        محل تامل بودن پاک شدن مخرج غائط با سنگ و کلوخ
        68 - هرگاه با سنگ و کلوخ و مانند اینها غائط را از مخرج برطرف کنند،اگر چه پاک شدنش محل تأمل است ، ولی نماز خواندن مانعی ندارد، و چنانچه چیزی هم به آن برسد نجس نمی شود، و ذره های کوچک و لزوجت محل اشکال ندارد.

        کانع نبودن ذرات نامرئی نجاست بعد از پاک کردن مخرج غائط با سنگ یا پارچه
        68 - هرگاه با سنگ و کلوخ و مانند اینها غائط را از مخرج برطرف کنند،اگر چه پاک شدنش محل تأمل است ، ولی نماز خواندن مانعی ندارد، و چنانچه چیزی هم به آن برسد نجس نمی شود، و ذره های کوچک و لزوجت محل اشکال ندارد.

        پاک شدن مخرج غائط به وسیله استخوان و سرگین و کاغذی که اسم خدا بر آن نوشته شده تطهیر نماید
        69 - لازم نیست با سه سنگ یا سه پارچه مخرج را پاک کنند بلکه با اطراف یک سنگ یا یک پارچه هم کافی است ، بلکه اگر با یک مرتبه هم غائط برطرف شد، کفایت می کند. ولی با استخوان و سرگین و یا چیزهایی که احترام آنها لازم است ، مانند کاغذی که اسم خدا بر آن نوشته ، اگر پاک کند محل را، نمازنمی تواند بخواند.

        عدم لزوم تعدد قطعات سنگ یا پارچه ای که با آن مخرج غائط را پاک می کنند
        69 - لازم نیست با سه سنگ یا سه پارچه مخرج را پاک کنند بلکه با اطراف یک سنگ یا یک پارچه هم کافی است ، بلکه اگر با یک مرتبه هم غائط برطرف شد، کفایت می کند. ولی با استخوان و سرگین و یا چیزهایی که احترام آنها لازم است ، مانند کاغذی که اسم خدا بر آن نوشته ، اگر پاک کند محل را، نمازنمی تواند بخواند.

        لازم بودن تطهیر مخرج بر کسی که شک دارد تطهیر کرده یا نه
        70 - اگر شک کند که مخرج را تطهیر کرده یا نه ، اگر چه همیشه بعد از بول یاغائط فورا تطهیر می کرده ، باید خود را تطهیر نماید.

        صحت نماز کسی که بعد از نماز شک کند مخرج را تطهیر کرده یا نه
        71 - اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز مخرج را تطهیر کرده یا نه ، نمازی که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر کند.

        لزوم تطهیر مخرج بول و غائط بر کسی که قبل از نماز شک کند تطهیر کرده یا نه
        71 - اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز مخرج را تطهیر کرده یا نه ، نمازی که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر کند.

        استحباب تطهیر مخرج بول و غائط قبل از وضو
        277 - اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است . ولی اگرمخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، اولی آن است که اول آن را تطهیرکند، بعد وضو بگیرد.

2-مخرج غائط
        مانع نبودن ذرات نامرئی نجاست بعد از پاک کردن مخرج غائط با سنگ یا پارچه
        68 - هرگاه با سنگ و کلوخ و مانند اینها غائط را از مخرج برطرف کنند،اگر چه پاک شدنش محل تأمل است ، ولی نماز خواندن مانعی ندارد، و چنانچه چیزی هم به آن برسد نجس نمی شود، و ذره های کوچک و لزوجت محل اشکال ندارد.

        عدم لزوم تعدد قطعات سنگ یا پارچه ای که با آن مخرج غائط را پاک می کنند
        69 - لازم نیست با سه سنگ یا سه پارچه مخرج را پاک کنند بلکه با اطراف یک سنگ یا یک پارچه هم کافی است ، بلکه اگر با یک مرتبه هم غائط برطرف شد، کفایت می کند. ولی با استخوان و سرگین و یا چیزهایی که احترام آنها لازم است ، مانند کاغذی که اسم خدا بر آن نوشته ، اگر پاک کند محل را، نمازنمی تواند بخواند.

        لازم بودن تطهیر مخرج بر کسی که شک دارد تطهیر کرده یا نه
        70 - اگر شک کند که مخرج را تطهیر کرده یا نه ، اگر چه همیشه بعد از بول یاغائط فورا تطهیر می کرده ، باید خود را تطهیر نماید.