دسته بندی موضوعی احکام شرعی - باطل

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویختم قرآن کریمشجره نامه خانوادگیآشپزیمناسبت هاصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

1-باطل شدن وضوء بى اختيار
        وظیفه کسی که نمی تواند از خارج شدن باد خودداری کند
        311 - اگر مرضی دارد که نمی تواند از خارج شدن باد جلوگیری کند، باید به وظیفه کسانی که نمی توانند از بیرون آمدن غائط خودداری کنند، عمل نماید.

2-تيمم باطل
        لزوم قضای نمازهای سابق اگر بفهمد بر چیزی تیمم کرده که تیمم به آن صحیح نبوده است
        693 - اگر یقین داشته باشد که تیمم به چیزی صحیح است و به آن تیمم نماید، بعدبفهمد تیمم به آن باطل بوده ، نمازهایی را که با آن تیمم خوانده ، باید دوباره بخواند.

3-جعاله باطل
        بطلان جعاله در امور بیهوده یا حرام
        2220 - کاری را که جاعل می گوید برای او انجام دهند باید حرام نباشد و نیز باید بی فایده نباشد که غرض عقلایی به آن تعلق نگرفته باشد. پس اگر بگویدهر کس شراب بخورد یا در شب به جای تاریکی برود ده تومان به او می دهم جعاله صحیح نیست .

        لزوم پرداخت اجرت عمل بطور متعارف در صورت بطلان جعاله و انجام عمل
        2222 - اگر جاعل مزد معینی برای کار قرار ندهد مثلا بگوید: هر کس بچه مراپیدا کند پولی به او می دهم و مقدار آن را معین نکند چنانچه کسی آن عمل راانجام دهد باید مزد او را به مقداری که کار او در نظر مردم ارزش دارد بدهد.

4-روزه باطل
        بطلان روزه واجب معین در صورتیکه از نیت روزه گرفتن برگردد
        1570 - اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است ، ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کندبجا آورد در صورتی که آن را انجام ندهد، روزه اش باطل نمی شود.

5-شركت باطل
        حکم معامله با سرمایه شرکت در جائی که شرکت باطل است
        2159 - اگر با سرمایه شرکت معامله ای کنند، بعد بفهمند شرکت باطل بوده ، چنانچه طوری باشد که اگر می دانستند شرکت درست نیست به تصرف در مال یکدیگرراضی بودند معامله صحیح است ، و هر چه از آن معامله پیدا شود مال همه آنان است ،و اگر این طور نباشد، در صورتی که کسانی که به تصرف دیگران راضی نبوده اندبگویند به آن معامله راضی هستیم ، معامله صحیح وگرنه باطل می باشد، و در هرصورت هر کدام آنان که برای شرکت کاری کرده است ، اگر به قصد مجانی کار نکرده باشد می تواند مزد زحمتهای خود را به اندازه معمول از شریکهای دیگر بگیرد.

6-شكهاى باطل كننده
        لزوم لحظه ای فکرکردن اگر یکی از شکهای باطل کننده برای وی پیش آید
        1166 - اگر یکی از شکهای باطل کننده برای انسان پیش آید نمی تواند نماز رابه هم بزند، ولی اگر به قدری فکر کند که شک پا برجا شود، به هم زدن نمازمانعی ندارد.

7-طلاق باطل
        باطل بودن طلاق زن در حال نفاس
        514 - طلاق دادن زنی که درحال نفاس می باشد، باطل است ، و نزدیکی کردن با اوحرام می باشد. و اگر شوهرش با او نزدیکی کند، احتیاط واجب آن است به دستوری که دراحکام حیض گفته شد، کفاره بدهد.

8-مزارعه باطل
        حکم مزارعه باطلی که بذر مال مالک بوده است پس از رسیدن حاصل
        2235 - اگر بعد از زراعت بفهمند که مزارعه باطل بوده چنانچه تخم مال مالک بوده حاصلی هم که به دست می آید مال اوست و باید مزد زارع و مخارجی را که کرده و کرایه گاو یا حیوان دیگری را که مال زارع بوده و در آن زمین کار کرده به او بدهد مگر آن که بطلان مزارعه از جهت قرار دادن تمام حاصل برای مالک زمین باشد که در این صورت چیزی را برای عامل ضامن نیست و اگر تخم مال زارع بوده زراعت هم مال اوست و باید اجاره زمین و خرجهایی را که مالک کرده و کرایه گاویا حیوان دیگری که مال او بوده و در آن زراعت کار کرده به او بدهد. مگر آن که بطلان مزارعه از جهت قرار دادن تمام حاصل برای عامل باشد که در این صورت اجرت زمین و عوامل را برای مالک ضامن نیست .

        حکم مزارعه باطلی که بذر ملک مالک بوده است
        2235 - اگر بعد از زراعت بفهمند که مزارعه باطل بوده چنانچه تخم مال مالک بوده حاصلی هم که به دست می آید مال اوست و باید مزد زارع و مخارجی را که کرده و کرایه گاو یا حیوان دیگری را که مال زارع بوده و در آن زمین کار کرده به او بدهد مگر آن که بطلان مزارعه از جهت قرار دادن تمام حاصل برای مالک زمین باشد که در این صورت چیزی را برای عامل ضامن نیست و اگر تخم مال زارع بوده زراعت هم مال اوست و باید اجاره زمین و خرجهایی را که مالک کرده و کرایه گاویا حیوان دیگری که مال او بوده و در آن زراعت کار کرده به او بدهد. مگر آن که بطلان مزارعه از جهت قرار دادن تمام حاصل برای عامل باشد که در این صورت اجرت زمین و عوامل را برای مالک ضامن نیست .

        حکم مزارعه باطلی که بذر ملک زارع است پیش از رسیدن حاصل
        2236 - اگر تخم مال زارع باشد و بعد از زراعت بفهمند که مزارعه باطل بوده ،چنانچه مالک و زارع راضی شوند که بااجرت یا بی اجرت زراعت در زمین بماند اشکال ندارد و اگر مالک راضی نشود پیش از رسیدن زراعت هم می تواند زارع را وادارکند که زراعت را بچیند و زارع اگرچه راضی شود چیزی به مالک بدهد نمی تواند او رامجبور کند که زراعت در زمین بماند و نیز مالک نمی تواند زارع را مجبور کند که اجاره بدهد و زراعت را در زمین باقی بگذارد.

9-مساقات باطل
        بطلان مساقات در صورت این شرط که همه محصول برای مالک باشد
        2250 - اگر شرط کند که تمام حاصل برای مالک باشد مساقات باطل است و میوه مال مالک می باشد و کسی که کار می کند نمی تواند مطالبه اجرت نماید ولی اگرباطل بودن مساقات به جهت دیگر باشد مالک باید مزد آبیاری و کارهای دیگر رابه مقدار معمول به کسی که درختها را تربیت کرده بدهد.

        بطلان معامله به واگذاری زمین برای درختکاری به ازای اشتراک در محصول و حکم آن
        2251 - اگر زمینی را به دیگری واگذار کند که در آن درخت بکارد وآنچه عمل می آیدمال هر دو باشد، معامله باطل است . پس اگر درختها مال صاحب زمین بوده ، بعداز تربیت هم مال او است و باید مزد کسی که آنها را تربیت کرده بدهد و اگرمال کسی بوده که آنها را تربیت کرده ، بعد از تربیت هم مال او است و می تواندآنها را بکند، ولی باید گودالهایی را که به واسطه کندن درختها پیدا شده پر کندواجاره زمین را از روزی که درختها را کاشته به صاحب زمین بدهد ومالک هم می تواند او را مجبور نماید که درختها را بکند و اگر به واسطه کندن درخت عیبی درآن پیدا شود، باید تفاوت قیمت آن را به صاحب درخت بدهد و نمی تواند اورا مجبور کند که با اجاره یا بدون اجاره درخت را در زمین باقی بگذارد.

10-معامله باطل
        حکم معامله ای که شرائط معتبر در جنس را نداشته باشد
        2093 - اگر یکی از شرطهایی که گفته شد در معامله نباشد معامله باطل است ،ولی اگر خریدار و فروشنده راضی باشند که در مال یکدیگر تصرف کنند تصرف آنها اشکال ندارد.

        در حکم غصبی بودن معامله ای که خرید و فروش آن باطل است
        2562 - اگر چیزی را که می فروشند یکی از شرطهای معامله در آن نباشد، مثلا چیزی را که باید با وزن خرید و فروش کنند بدون وزن معامله نمانید، معامله باطل است و چنانچه فروشنده و خریدار با قطع نظر از معامله راضی باشند که در مال یک دیگر تصرف کنند اشکال ندارد وگرنه چیزی را که از یک دیگر گرفته اند مثل مال غصبی است و باید آن را به هم برگرداند و در صورتی که مال هریک در دست دیگری تلف شود چه بداند معامله باطل است چه نداند باید عوض آن را بدهد.

11-نذر باطل
        بطلان نذر در انجام کار مکروه یا حرام و ترک کار مستحب یا واجب
        2648 - اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یامستحبی را ترک کند، نذر او صحیح نیست .

12-نماز باطل بر ميت
        لزوم قضا عبادتی که به گمان حیض بودن ترک کرده است
        480 - زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد اگر در وقت عادت یا دو سه روزجلوتر یا دو سه روز عقب تر خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته اگر چه آن خون ، نشانه های حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن حائض گفته شد عمل کند. و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل اینکه پیش از سه روز پاک شود، باید عبادتهایی را که بجا نیاورده قضا نماید.

        وجوب نماز خواندن بر قبر میت اگر بدون نماز دفن شده باشد یا نماز خوانده شده باطل باشد
        607 - اگر میت را عمدا یا از روی فراموشی یا به جهت عذری بدون نماز دفن کنند،یا بعد از دفن معلوم شود، نمازی که بر او خوانده شده باطل بوده است ، تا وقتی جسد او از هم نپاشیده ، واجب است با شرطهایی که برای نماز میت گفته شد به قبرش نماز بخوانند.

13-وضوء باطل
        بطلان نمازهائی که جهلا و نسیانا با وضو باطل به جا آورده شده است
        265 - شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است : شرط اول : آنکه آب وضو پاک باشد.