دسته بندی موضوعی احکام شرعی - پدر

1-اختيارات پدر
        عدم صحت قسم فرزند و زن در صورت جلوگیری پدر و شوهر
        2672 - اگر پدر از قسم خوردن فرزند جلوگیری کند یا شوهر از قسم خوردن زن جلوگیری نماید، قسم آنان صحیح نیست .

2-ارث پدر
        کیفیت ارث بردن مادر و پدر و پسر و دختر
        2731 - اگر وارث میت فقط یک نفر از دسته اول باشد، مثلا پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همه مال میت به او می رسد. و اگر چند پسر یا چند دخترباشند، همه مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود. و اگر یک پسر و یک دخترباشند مال را سه قسمت می کنند، دو قسمت را پسر، و یک قسمت را دختر می برد. واگرچند پسر و چند دختر باشند، مال را طوری قسمت می کنند که هر پسری دو برابر دخترببرد.

        کیفیت ارث پدر و مادر و خواهر و برادر
        2732 - اگر وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت می شود، دو قسمت آن را پدر و یک قسمت را مادر می برد، ولی اگر میت دو برادر یا چهار خواهر یایک برادر و دو خواهر داشته باشد که همه آنان پدری باشند یعنی پدر آنان باپدر میت یکی باشد، خواه مادرشان هم با مادر میت یکی باشد یا نه ، اگر چه تا میت پدر و مادر دارد اینها ارث نمی برند، اما به واسطه بودن اینها مادر شش یک مال را می برد و بقیه را به پدر می دهند.

        ارث پدر و مادر و دختر میتی که دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد
        2733 - اگر وارث فقط پدر و مادر و یک دختر باشد، چنانچه میت دو برادر یاچهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت می کنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد. و اگر دوبرادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مال راشش قسمت می کنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت ، و دختر سه قسمت می برد، و یک قسمت باقی مانده را چهار قسمت می کنند، یک قسمت را به پدر و سه قسمت رابه دختر میدهند. مثلا اگر مال میت را 24 قسمت کنند، 15 قسمت آن را به دختر، و 5قسمت آن به پدر، و 4 قسمت آن را به مادر می دهند.

        کیفیت ارث پدر و مادر و دختر میتی که دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد
        2733 - اگر وارث فقط پدر و مادر و یک دختر باشد، چنانچه میت دو برادر یاچهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت می کنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد. و اگر دوبرادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مال راشش قسمت می کنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت ، و دختر سه قسمت می برد، و یک قسمت باقی مانده را چهار قسمت می کنند، یک قسمت را به پدر و سه قسمت رابه دختر میدهند. مثلا اگر مال میت را 24 قسمت کنند، 15 قسمت آن را به دختر، و 5قسمت آن به پدر، و 4 قسمت آن را به مادر می دهند.

        کیفیت ارث پدر و مادر و دختر و پسر
        2734 - اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد. و اگر چندپسر یا دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و اگرپسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می کنند که هر پسری دو برابر دخترببرد.

        کیفیت ارث پدر و مادر و یک پسر تنها
        2734 - اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند مال را شش قسمت می کنند، پدر و مادر هر کدام یک قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد. و اگر چندپسر یا دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می کنند و اگرپسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می کنند که هر پسری دو برابر دخترببرد.

        کیفیت ارث پدر یا مادر با پسر تک
        2735 - اگر وارث میت فقط پدر و یک پسر، یا مادر و یک پسر باشد، مال راشش قسمت می کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر، و پنج قسمت را پسر می برد.

        کیفیت ارث پدر یا مادر با پسر و دختر
        2736 - اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، یا پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می کنند یک قسمت آن را پدر یا مادر می برد و بقیه را طوری قسمت می کنند که هرپسری دو برابر دختر ببرد.

        کیفیت ارث پدر یا مادر با دختر تک
        2737 - اگر وارث میت فقط پدر و یک دختر، یا مادر و یک دختر باشد، مال راچهار قسمت می کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و بقیه را دختر می برد.

        کیفیت ارث پدر یا مادر با چند دختر
        2738 - اگر وارث میت فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد، مال راپنج قسمت می کنند، یک قسمت را پدر یا مادر می برد و چهار قسمت را دخترها به طورمساوی بین خودشان قسمت می کنند.

        کیفیت ارث پدر یا مادر با چند دختر
        2783 - مسلمان از کافر ارث می برد، ولی کافر اگر چه پدر یا پسر میت باشد، ازاو ارث نمی برد.

3-ربا از پدر
        جواز گرفتن ربا از کافر حربی و از پدر و فرزند و همسر
        2080 - اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد،و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند.

4-روزه پدر
        لزوم قضای نماز و روزه پدر پس از فوت پدر توسط پسر بزرگتر
        1712 - بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را به تفصیلی که در مسأله 1390 گفته شد بجا آورد، ولی قضای روزه مادر بر پسر واجب نیست .

        لزوم قضای روزه واجب غیر رمضان پدر پس از فوت توسط پسر بزرگتر
        1713 - اگر پدر غیر از روزه رمضان ، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذرنگرفته باشد، باید پسر بزرگتر قضا نماید.

5-زكات به پدر
        جواز پرداخت زکات به پسر یا پدر برای ازدواج
        1951 - پدر می تواند به پسرش زکات بدهد که برای خود زن بگیرد پسر هم می تواند برای آن که پدرش زن بگیرد، زکات خود را به او بدهد.

6-شيردادن زن پدر به بچه شوهر
        حرمت دختر به شوهرش در صورت شیر دادن زن پدر دختر به بچه شوهر آن دختر
        2473 - اگر زن پدر دختری ، بچه شوهر آن دختر را از شیر آن پدر شیر دهد، آن دختربه شوهر خود حرام می شود چه بچه از همان دختر یا زن دیگر شوهر او باشد.

7-طلاق توسط پدر ولى
        جواز طلاق یا بخشیدن مدت توسط پدر یا جد
        2542 - اگر پدر و جد پدری برای طفل خود زنی را صیغه کند، اگرچه مقداری از زمان تکلیف بچه جزء مدت صیغه باشد، مثلا برای پسر چهارده ساله خودش زنی را دوساله صیغه کند چنانچه صلاح بچه باشد، می تواند مدت آن زن را ببخشد ولی زن دایمی او را نمی تواند طلاق دهد.

8-قبر پدر
        استحباب طلب حاجت بر سر قبر پدر و مادر
        633 - مستحب است انسان در مرگ خویشان مخصوصا در مرگ فرزند صبر کند و هروقت میت را یاد می کند "انا لله و انا الیه راجعون " بگوید. و برای میت قرآن بخواند، و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد و قبر را محکم بسازد که زود خراب نشود.

9-قضاء براى پدر
        وظیفه پسر بزرگتر در قضا روزه هایی که پدر در سفر نگرفته است بعد از مرگ او
        1390 - اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده و می توانسته قضا کند بر پسر بزرگتر واجب است که بعد ازمرگش بجا آورد یا برای او اجیر بگیرد بلکه اگر از روی نافرمانی هم ترک کرده باشد واجب است به همین طور عمل کند و نیز روزه ای را که در سفر نگرفته اگرچه نمی توانسته قضا کند، واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا برای او اجیربگیرد.

        وظیفه پسر بزرگتر در قضا نمازهای پدر بعد از مرگ او
        1390 - اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده و می توانسته قضا کند بر پسر بزرگتر واجب است که بعد ازمرگش بجا آورد یا برای او اجیر بگیرد بلکه اگر از روی نافرمانی هم ترک کرده باشد واجب است به همین طور عمل کند و نیز روزه ای را که در سفر نگرفته اگرچه نمی توانسته قضا کند، واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا برای او اجیربگیرد.

        مسئولیت نداشتن پسر بزرگتر اگز شک داشته باشد که پدرش نماز قضا داشته است یا نه
        1391 - اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه چیزی بر او واجب نیست .

        مسئولیت پسر بزرگتر اگر بداند پدرش نماز قضا داشته است و نداند کدامیک را بجا آورده یا نه
        1392 - اگر پسر بزرگتر بداند که پدرش نماز قضا داشته و شک کند که بجاآورده یا نه ، بنابر احتیاط واجب باید قضا نماید.

        استحباب بجا آوردن نماز و روزه پدر اگر معلوم نباشد کدامیک از پسران بزرگترند
        1393 - اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است ، قضای نماز و روزه پدربر هیچ کدام از پسرها واجب نیست ولی احتیاط مستحب آن است که نماز و روزه اورا بین خودشان قسمت کنند یا برای انجام آن قرعه بزنند.

        مسئولیت نداشتن پسران در قبال نماز و روزه پدر اگر معلوم نباشد کدامیک از آنها بزرگترند
        1393 - اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است ، قضای نماز و روزه پدربر هیچ کدام از پسرها واجب نیست ولی احتیاط مستحب آن است که نماز و روزه اورا بین خودشان قسمت کنند یا برای انجام آن قرعه بزنند.

        مسئولیت نداشتن پسر بزرگتر بعد از آنکه اجیر بر طبق وصیت میت نماز و روزه او را قضا کند
        1394 - اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعداز آنکه اجیر نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست .

        لزوم عمل به وظیفه شخصی خود در حین قضا نماز پدر
        1395 - اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر را بخواند باید به تکلیف خود عمل کند مثلا قضای نماز صبح و مغرب و عشا را باید بلند بخواند.

        جواز بجا آوردن نماز قضا خود یا پدر بدون رعایت ترتیب
        1396 - کسی که خودش نماز و روزه قضا دارد اگر نماز و روزه پدر هم براو واجب شود هر کدام را اول بجا آورد صحیح است .

        عدم مسئولیت پسر دوم نسبت به نماز و روزه پدر اگر پسر اول قبل از عاقل شدن و یا بالغ شدن بمیرد
        1397 - اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز و روزه پدر را قضا نماید، و چنانچه پیش ازبالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست .

        وجوب قضا نماز و روزه پدر بعد از بلوغ و عاقل شدن اگر پسر بزرگتر در موقع مرگ او نابالغ یا دیوانه باشد
        1397 - اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی که بالغ شد یا عاقل گردید باید نماز و روزه پدر را قضا نماید، و چنانچه پیش ازبالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد، بر پسر دوم چیزی واجب نیست .

        مسئولیت نداشتن پسر دوم نسبت به نماز و روزه پدر اگر قبل از انجام بمیرد
        1398 - اگر پسر بزرگتر پیش از آنکه نماز و روزه پدر را قضا کند بمیرد برپسر دوم چیزی واجب نیست .

10-مرگ پدر
        جایز نبون لطمه زدن به خود در مرگ کسی
        634 - جایز نیست انسان در مرگ کسی صورت و بدن را بخراشد و به خود لطمه بزند.

        حرمت یقه دریدن در مرگ غیر پدر و برادر
        635 - پاره کردن یقه در مرگ غیر پدر و برادر جایز نیست .

11-نماز پدر
        لزوم قضای نماز و روزه پدر پس از فوت پدر توسط پسر بزرگتر
        1712 - بعد از مرگ پدر، پسر بزرگتر باید قضای نماز و روزه او را به تفصیلی که در مسأله 1390 گفته شد بجا آورد، ولی قضای روزه مادر بر پسر واجب نیست .