دسته بندی موضوعی احکام شرعی - عالم

1-تصدى علماء
        وجوب تصدی منصب در دستگاه ظلمه بر علما در صورتی که دفع مفسده و منکر شود
        2797 - اگر ورود بعض علمای اعلام در دستگاه ظلمه موجب شود که از مفسده ها ومنکراتی جلوگیری شود، واجب است تصدی آن امر. مگر آنکه مفسده اهمی در آن باشد،مثل آن که تصدی آنها باعث سستی عقاید مردم شود، یا سلب اعتماد آنها به علماگردد، در این صورت جایز نیست .

        عدم جواز تصدی مداری دینی و اداره اوقاف از طرف دولت جائر توسط علما و ائمه جماعت
        2798 - جایز نیست برای علما و ائمه جماعات تصدی مدارس دینیه از طرف دولت جائر و اداره اوقاف چنان دولتی ، چه حقوق خود و طلاب علوم دینیه را از دولت جائریا از مردم یا از موقوفات بگیرند، اگر چه موقوفه خود مدرسه باشد. زیرا دخالت دولت جائر در این امور و امثال آن مقدمه است برای هدم اساس اسلام به دستورمستعمرین ، که در جمیع دول اسلامی اشباه آن اجرا شده یا در شرف اجرا است .

2-سكوت علماء
        وجوب اظهار حق و اعلام آن بر همه خصوصا علما اسلام در صورتی که احتمال صحیح داده شود که سکوت موجب معروف شدن منکر و یا منکر شدن معروف شود
        2794 - اگر احتمال صحیح داده شود که سکوت موجب آن می شود که منکری معروف شودیا معروفی منکر شود، واجب است خصوصا بر علمای اعلام اظهار حق و اعلام آن ، و جایزنیست سکوت .

        وجوب اظهار حق و انکار باطل بر علما در صورتی که سکوت آنان موجب تقویت ظالم و یا جرات او بر سایر محرمات شود
        2795 - اگر سکوت علمای اعلام موجب تقویت ظالم یا موجب تأیید او گردد، یاموجب جرأت او شود بر سایر محرمات ، واجب است اظهار حق و انکار باطل ، اگر چه تاثیر فعلی نداشته باشد.

        وجوب اظهار حق و انکار باطل بر علما اگر چه تاثیری نداشته باشد در صورتی که سکوت آنان موجب بدگمانی مردم به آنان شود
        2796 - اگر سکوت علمای اعلام باعث شود که مردم به آنها بدگمان شوند و آنها رامتهم کنند به سازش با دستگاه ظلم ، واجب است اظهار حق و انکار باطل ، اگر چه بدانند جلوگیری از محرم نمی شود و اظهار آنها اثری برای رفع ظلم ندارد.

3-سلاطين و علماء
        حکم مراوده و معاشرت علما اعلام با ظلمه و سلاطین جور
        2809 - اگر مراوده و معاشرت علمای اعلام با ظلمه و سلاطین جور، موجب تخفیف ظلم آنها شود، باید ملاحظه کنند که آیا ترک معاشرت اهم است ج زیرا ممکن است معاشرت ، موجب سستی عقاید مردم شود، و موجب هتک اسلام و مراجع اسلام شود ج یاتخفیف ظلم ، پس هرکدام اهم است ، به آن عمل کنند.

        حکم معاشرت علما اعلام با ظلمه در صورتی که موجب اتهام آنها شود
        2810 - اگر معاشرت و مراوده علمای اعلام با ظلمه ، خالی از مصلحت راجحه ملزمه باشد، نباید معاشرت کنند، زیرا این امر موجب اتهام آنها خواهد شد.

        وجوب ترک معاشرت علما اعلام با ظلمه اگر مفسده داشته باشد
        2811 - اگر ارتباط علمای اعلام با ظلمه ، موجب تقویت آنها شود یا موجب تبرئه آنها پیش افراد بی اطلاع شود، یا موجب جرأت آنها گردد، یا موجب هتک مقام علم شود، واجب است ترک آن .

4-علماء دربارى
        وظیفه مسلمین در قبال کسانی که با لباس اهل علم در موسسات دینیه دولت جائر وارد شده اند
        2801 - کسانی که با لباس اهل علم ، در این مؤسسات که به اشاره دولت جائرتاسیس شده است وارد شوند، لازم است مسلمانان و متدینین از آنها اعراض کنند، وبا آنها معاشرت نکنند، و آنها محکوم به عدم عدالت هستند، و نماز جماعت با آنهاجایز نیست ، و طلاق در محضر آنها باطل است ، و سهم مبارک امام علیه السلام و سهم سادات عظام را نباید به آنها بدهند، و اگر دادند از ذمه آنها ساقط نمی شود، و اگراهل منبر هستند لازم است آنها را دعوت برای منبر نکنند، و در مجالسی که این قبیل اشخاص از طرف دولت جائر برای ترویج باطل و تشریح برنامه های خلاف اسلام منبرمی روند، شرکت نکنند.

        لزوم عدم اعتنا به عذرتراشی های عمال ظلمه و اخراج آنان از حوزه های خود و وظیفه مردم در قبال آنها
        2802 - در تصدی این نحو معممین که عمال ظلمه هستند، مفاسد عظیمه ای است که به تدریج آثار آن ظاهر خواهد شد. و لهذا نباید مسلمانان به عذرهایی که آنها برای تصدی می آورند، اعتنا کنند. و علمای اعلام نیز لازم است آنها را از حوزه های خوداخراج نمایند، و با آنها معاشرت نکنند. و بر کافه علمای اعلام و طلاب علوم دینیه و خطبای محترم و سایر طبقات مطلع از دسایس عمال اجانب ، لازم است این اشخاص فاسق فاسد را به ملت معرفی کنند، و مردم را از شر آنها برحذر دارند.

        وظیفه مردم در قبال علمائی که متهم به همکاری با دولت جائر هستند
        2803 - اگر به واسطه قراینی ظن حاصل شد که شخص متصدی ، که به لباس اهل علم است ، مؤسسه را از طرف دولت جائر تصدی نموده است ، لازم است که به مفاد مسأله 2801 با آنها عمل شود، یا آنکه برائت او ثابت شود.

5-علماء و سلاطين
        وجوب اعراض علما از ظلمه و سلاطین جور در صورتی که احتمال دهند موجب تخفیف ظلم می شود
        2808 - اگر علمای اعلام احتمال بدهند که اعراض از ظلمه و سلاطین جور، موجب تخفیف ظلم آنها می شود، واجب است اعراض کنند از آنها، و به ملت مسلمان بفهمانند اعراض خود را.

6-قبر عالم
        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

7-وظيفه علماء
        وجوب اظهار حق و انکار باطل بر همه خصوصا علما اگر بدعتی در اسلام واقع شود
        2793 - اگر بدعتی در اسلام واقع شود، مثل منکراتی که دولتها اجرا می کنند به اسم دین مبین اسلام ، واجب است خصوصا بر علمای اسلام اظهار حق و انکار باطل . و اگرسکوت علمای اعلام موجب هتک مقام علم و موجب اسائه ظن به علمای اسلام شود، واجب است اظهار حق به نحوی که ممکن است ، اگر چه بدانند تاثیر نمی کند.

        وجوب اظهار حق و اعلام آن بر همه خصوصا علما اسلام در صورتی که احتمال صحیح داده شود که سکوت موجب معروف شدن منکر و یا منکر شدن معروف شود
        2794 - اگر احتمال صحیح داده شود که سکوت موجب آن می شود که منکری معروف شودیا معروفی منکر شود، واجب است خصوصا بر علمای اعلام اظهار حق و اعلام آن ، و جایزنیست سکوت .

        وجوب اظهار حق و انکار باطل بر علما در صورتی که سکوت آنان موجب تقویت ظالم و یا جرات او بر سایر محرمات شود
        2795 - اگر سکوت علمای اعلام موجب تقویت ظالم یا موجب تأیید او گردد، یاموجب جرأت او شود بر سایر محرمات ، واجب است اظهار حق و انکار باطل ، اگر چه تاثیر فعلی نداشته باشد.

        وجوب اظهار حق و انکار باطل بر علما اگرچه تاثیری نداشته باشد در صورتی که سکوت آنان موجب بدگمانی مردم به آنان شود
        2796 - اگر سکوت علمای اعلام باعث شود که مردم به آنها بدگمان شوند و آنها رامتهم کنند به سازش با دستگاه ظلم ، واجب است اظهار حق و انکار باطل ، اگر چه بدانند جلوگیری از محرم نمی شود و اظهار آنها اثری برای رفع ظلم ندارد.

        وجوب تصدی منصب در دستگاه ظلمه بر علما در صورتی که دفع مفسده و منکر شود
        2797 - اگر ورود بعض علمای اعلام در دستگاه ظلمه موجب شود که از مفسده ها ومنکراتی جلوگیری شود، واجب است تصدی آن امر. مگر آنکه مفسده اهمی در آن باشد،مثل آن که تصدی آنها باعث سستی عقاید مردم شود، یا سلب اعتماد آنها به علماگردد، در این صورت جایز نیست .

        وجوب اعراض علما از ظلمه و سلاطین جور در صورتی که احتمال دهند موجب تخفیف ظلم می شود
        2808 - اگر علمای اعلام احتمال بدهند که اعراض از ظلمه و سلاطین جور، موجب تخفیف ظلم آنها می شود، واجب است اعراض کنند از آنها، و به ملت مسلمان بفهمانند اعراض خود را.

        وظیفه علما اعلام و مسلمین در قبال قوانین ضد اسلامی رژیم شاه
        2837 - بر علمای اعلام - ایدهم الله تعالی - لازم است در مقابل این نحو قوانین بی ارزش از نظر اسلام و قانون ، اعتراض شدید کنند، نه استرحام از مجرمین اصلی ودولت خواهی برای آن ها که مأمور اجرای اوامر مخالفین اسلام می باشند. زیرا این نحوتقاضاها و دولت خواهی ها و توجه جرم را به مأمورین جزء و دست دوم دادن ، موجب تطهیر مجرم اصلی و جرأت او بر هدم احکام الهیه است . و بر کافه مسلمانان لازم است در مقابل این قوانین که دین و دنیا و خاندان آنها را تهدید می کند، و دخترهای بیچاره آنها را به سربازخانه می کشد، و زحمت انبیای عظام و اولیای گرام صلی الله علیهم اجمعین را تضییع می نماید، مقاومت کنند، و اظهار تنفر نمایند، و به این قوانین مخالف اسلام عمل نکنند. و به هر وسیله ای که ممکن است هم اکنون دفاع ازاحکام اسلام کنند تا خدای نخواسته به آتیه سیاه و وحشتناکی که عمال استعمار -خذلهم الله تعالی - در نطر دارند برای اسلام و مسلمانان ، مبتلا نشوند.