خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام): این سخن را در موقع خواندن آیه مبارکه (یسبح له فیها بالغدو و الاصال رجال لا تلهیهم تجاره و لا بیع عن ذکرالله) (تسبیح می کنند خدا را در آن خانه ها، مردانی در بامداد و شامگاه، مردانی که نه تجارت آنان را از ذکر خداوندی مشغول می دارد و نه خرید و فروش) فرمود.
قطعی است که خداوند سبحان، ذکر را عامل صیقل کردن دل ها قرار داده است که به وسیله آن پس از سنگینی گوش بشنوند و پس از کوری بینا گردند و پس از نافرمانی و عناد ورزیدن اطاعت کنند. همواره چنین بوده است که برای خداوند متعال که عزیز است نعمتهای او، زمانی بعد از زمانی. و در مدتهای متناوب، بندگانی است که خداوند در اندیشه های آنان رازها می گوید و در عقول و دل های آنان سخن می گوید. آن رهروان کوی حق با نور بیداری در چشم ها و گوش ها و دل هایشان کسب روشنایی نمودند. مردم را به روزهای خداوندی یادآور می شوند و آنان را از مقام ربوبی بیمناک می سازند. آن راه یافتگان به منزله راهنمایان در بیابان ها هستند. هر کسی که راه راست را انتخاب کند، او را برای گزینش مزبور سپاس گویند و از افتادن در هلاکت برحذرش دارند. و بدینسان چراغ هایی در آن تاریکیها بودند و راهنمایانی در آن مشکلات. و برای ذکر خداوندی، برازندگانی هستند که ذکر را به جای دنیا گرفتند، نه تجارتی آنان را از خدا غافل کرد و نه خرید و فروشی. روزگار زندگی را با ذکر خداوندی سپری می کنند و فریاد برای نهی و جلوگیری از حرام های خداوندی در گوش های غفلت زدگان می زنند. دستور به عدالت و انصاف می دهند و خود به همان دستور عمل می کند و از زشتی ها نهی می کنند و خود از آنها اجتناب می نمایند. گویی دنیا را به سوی آخرت درنوردیدند و در آن سرای ابدیت قرار یافتند. و پشت سر این دنیا را مشاهده کردند. (حال آنان چنان است که) گویی بر حقایق پنهانی اهل برزخ در طول اقامت در آنجا مطلع گشته و قیامت وعده های خود را برای آنان محقق ساخته. و پرده از روی آنها برای مردم دنیا برداشته اند، چنانکه گویی آنان چیزی را می بینند که مردم دیگر نمی بینند، و چیزی را می شنوند که دیگران نمی شنوند. اگر آنان را در مقامات پسندیده و مجالسی که دور هم جمعند در عالم تعقل مجسم کنی در حالی که دفترهای اعمال خود را باز کرده و برای محاسبه خویشتن نشسته اند (خواهی دید) آنان به محاسبه خویشتن پرداخته اند برای هر عمل کوچک و بزرگی که دستور به آن داده شده و در انجام آن تقصیر نموده اند. یا هر عمل یکه از آن نهی شده اند، ولی درباره آن تفریط نموده و مسامحه کرده و سنگینی وبال خود را بر پشت خود حمل کرده و از برداشتن و کشیدن بار آن وبال، ناتوان گشته اند. پس با صدای بلند و اندوهبار گریه کنند و با فغان و ناله پاسخ یکدیگر را می دهند. ناله از پشیمانی و اقرار به تقصیر به پروردگارشان سر داده اند. (آری) اگر در عالم تعقل مجسم کنی، نشانه های هدایت را خواهی دید. و (خواهی دید) چراغ های روشنگر تاریکی را که فرشتگان دور آنان جمع شده و آرامش بر آنان فرود آمده و درهای آسمان به روی آنان گشوده و جایگاه های کرامت در مقامی برای آنان آماده گشته است، که خداوند در آنجا بر آنان مطلع و از کوشش آنان راضی است و مقامشان را پسندیده است. آن سعادتمندان سرای آخرت با دعا به بارگاه خداوند عطر جانفزای بخشش خداوندی را استشمام می کنند. در گرو احتیاج به لطف و احسان خداوندی، اسیران خضوع به عظمت ربانی اند. امتداد اندوه، دل های آنان را و طول گریه، چشمانشان را مجروح نموده است. برای هر در خواهش به بارگاه الهی، دستی است کوبنده از آنان. از خداوندی مسالت می نمایند که در پیشگاه باعظمت او وسعت هیچ کرامتی تنگ نمی گردد و هیچ رغبت کننده از بارگاه جلالش نومید برنگردد. پس نفس خودت را برای خودت مورد محاسبه قرار بده، زیرا برای نفوس دیگر حسابگری جز تو وجود دارد.