خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام): در آن هنگام که رسول خدا (صلی الله علیه و آله )از دنیا رفت، عباس و ابوسفیان؛ امیرالمومنین (علیه السلام) را مخاطب قرار دادند که با او بیعت کنند (این گفتگو پس از تمام شدن بیعت با ابوبکر در سقیفه بوده است). و در این خطبه از آشوبگری نهی می کند و درباره اخلاق و علم خود توضیحی می دهد.
ای مردم،امواج طوفانی فتنه ها را که حیات شما دریانوردان اقیانوس هستی را به تلاطم انداخته است، با کشتی های نجات بشکافید و پیش بروید. از راه عداوت و نفرت از یکدیگر برگردید، و طریق مهر و محبت پیش بگیرید. تاج های فریبای مباهات و افتخار به یکدیگر را از تارک خود بردارید و بر زمین نهید. آن کس به مقصود خویشتن نائل گشت که پر و بالی داشت و به پرواز در آمد، یا فاقد قدرت بود، از هجوم به مخاطرات خودداری کرد و آسوده گشت. اینگونه زمامداری مانند آبی کثیف است که با مشقت بیاشامند و چونان لقمه ناگواری است که با خوردنش به غصه و اندوه گرفتار آیند. کسی که دست به چیدن میوه نارس ببرد، چونان کشاورزاست که در غیر زمین خود بکارد. اگر سخنی در حقیقت زمامداری بگویم، مدعیان به حرص و طمع ریاست متهم خواهند ساخت! اگر سکوت کنم، خواهند گفت: علی از مرگ می ترسد! شگفتا! پس از تن در دادن به آنهمه مخاطرات و تکاپوها در کارزارها، من از مرگ می ترسم؟! سوگند به خدا، انس فرزند ابوطالب با مرگ، بیش از انس کودک شیرخوار است به پستان مادرش. سکوت من از روی علمی است پوشیده بر دیگران که اگر ابرازش کنم، مانند لرزش طناب آویخته در چاههای عمیق، به خود لرزیده در اضطراب فرو خواهید رفت.