احکام شرعی - احکام طهارت/ - وضو/ - شرایط وضو - تطابق با فتوای آیت الله العظمی گلپایگانی

265 - شرایط صحیح بودن وضو سیزده چیز است : شرط اول : آنکه آب وضو پاک باشد.

266 - اگر غیر از آب آلوده مضاف ، آب دیگری برای وضو ندارد، چنانچه وقت نمازتنگ است ، باید تیمم کند و اگر وقت دارد، ( احتياط واجب آن است كه صبر كند تا...) باید صبر کند تا آب صاف شود و وضو بگیرد.

267 - وضو با آب غصبی و بان آبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه ، حرام و باطل است ( و نيز اگر آب وضو از صورت و دستها در جاي غصبي بريزد چنانچه در غيرآنجا نتواند وضو بگيرد، وضوي او باطل است ، و اگر نتواند وضو بگيرد، وضو صحيح است .) ولی اگر سابقا راضی بوده و انسان نمی داند که ازرضایتش برگشته یا نه ، وضو صحیح است و نیز اگر آب وضو از صورت و دستها در جای غصبی بریزد، وضوی او صحیح است .

268 - وضو گرفتن از حوض مدرسه ای که انسان نمی داند آن حوض را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای محصلین همان مدرسه ، در صورتی که معمولا مردم از آب آن وضو بگیرند، اشکال ندارد.

269 - کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آن جا نماز می خوانند، ( مي تواند از حوض آن مسجد وضو بگيرد.) نمی تواند ازحوض آن وضو بگیرد، ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آن جا نمازبخوانند از حوض آن وضو می گیرند، می تواند از حوض آن وضو بگیرد.

270 - وضو گرفتن از حوض تیمچه ها و مسافرخانه ها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آن جاها نیستند، ( با علم به رضايت صاحبان آنها صحيح است ، هر چند علم به رضايت ، از وضوگرفتن كساني كه در آن جاها ساكن نيستند و ممانعت نكردن صاحبان آنها، حاصل شود.) در صورتی صحیح است که معمولا کسانی هم که ساکن آن جاها نیستند، با آب آنها وضو بگیرند.

271 - وضو گرفتن در نهرهای بزرگ اگر چه انسان نداند که صاحب آنها راضی است ، اشکال ندارد. ولی اگر صاحب آنها از وضو گرفتن نهی کند، احتیاطواجب آن است که با آب آنها وضو نگیرند.

272 - اگر فراموش کند آب غصبی است و با آن وضو بگیرد صحیح است . ( ولي كسي كه خودش آب را غصب كرده اگر غصبي بودن آن را فراموش كند ووضو بگيرد بنابر احتياط وضوي او باطل است .)

273 - اگر آب وضو در ظرف غصبی ( يا طلا و نقره ...) است و غیر از آن آب دیگری ندارد ( بايد تيمم كند و نمي تواند با آب آنها وضو بگيرد و اگر آب ديگري داردچنانچه در ظرف غصبي يا طلا يا نقره وضوي ارتماسي بگيرد يا با آنها آب را به صورت و دستها بريزد وضوي او باطل است و در صورتي كه با مشت يا چيز ديگر آب رااز آنها بردارد و به صورت و دستها بريزد وضوي او صحيح است هر چند به واسطه تصرف در ظرف غصبي ، معصيت كرده است .) بایدتیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است و اگر آب مباح دیگری داردچنانچه در آن ظرف غصبی ، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف ، آب به صورت ودستها بریزد وضویش باطل است ولی اگر با کف دست آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبی فعل حرام ، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره به احتیاط واجب مثل وضوی از ظرف غصبی است .

274 - اگر در حوضی که مثلا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است ، ( بنابر احتياط واجب بايد وضو نگيرد.) وضو بگیرد صحیح است ، ولی اگر وضوی او تصرف در غصب حساب شود، گناهکار است .

275 - اگر در صحن یکی از امامان یا امام زادگان که سابقا قبرستان بوده ، حوض یانهری بسازند، چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کرده اند، وضوگرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد.

276 - اگر پیش از تمام شدن وضو، جایی را که شسته یا مسح کرده نجس شود، صحیح است .

277 - اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است . ولی اگرمخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، ( احتياط مستحب ...) اولی آن است که اول آن را تطهیرکند، بعد وضو بگیرد.

278 - اگر یکی از اعضای وضو نجس باشد و بعد از وضو شک کند که پیش از وضو آن جا را آب کشیده یا نه ، چنانچه در موقع وضو ملتفت پاک بودن و نجس بودن آن جا نبوده ، وضو باطل است . و اگر می داند ملتفت بوده یا شک دارد که ملتفت بوده یا نه ، وضو صحیح است . و در هر صورت جایی را که نجس بوده باید آب بکشد.

279 - اگر در صورت یا دستها بریدگی یا زخمی است که خون آن بند نمی آید و آب برای آن ضرر ندارد، ( چنانچه در آب كر يا جاري فرو برد و قدري فشار دهد كه خون بند بيايدبعد به نيت وضو از آب بيرون بياورد، وضو صحيح است .) باید در آب کر یا جاری فرو برد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید بعد به دستوری که گفته شد وضوی ارتماسی بگیرد.

280 - هرگاه وقت به قدری تنگ است که اگر وضو بگیرد، تمام نماز یا مقداری از آن بعد از وقت خوانده می شود، باید تیمم کند. ولی اگر برای وضو و تیمم یک اندازه وقت لازم است ، باید وضو بگیرد.

281 - کسی که در تنگی وقت نماز باید تیمم کند، ( اگر به قصد قربت يا براي كار مستحبي مثل خواندن قرآن وضو بگيرد، صحيح است و اگر براي خواندن آن نماز وضو بگيرد، به طوري كه فعلا داعي او بر وضو گرفتن فقط آن نماز باشد، وضويش باطل است .) اگر وضو بگیرد، صحیح است ،چه برای آن نماز وضو بگیرد یا برای کار دیگر.

282 - لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند، ولی باید در تمام وضو متوجه باشد که وضو می گیرد، به طوری که اگر از او بپرسند چه می کنی ، بگوید وضو می گیرم .

283 - اگر بین کارهای وضو به قدری فاصله شود که وقتی می خواهد جایی رابشوید یا مسح کند، رطوبت جاهایی که پیش از آن شسته یا مسح کرده خشک شده باشد،وضو باطل است و اگر فقط رطوبت ( يكي از جاهايي كه جلوتر شسته يا مسح كرده خشك شده باشد، مثلا موقعي كه مي خواهد دست چپ را بشويد رطوبت دست راست يا رطوبت صورت خشك شده باشد،احتياط واجب آن است كه به اين وضو اكتفا نكند.) جایی که جلوتر از محلی است که می خواهد بشویدیا مسح کند خشک شده باشد، مثلا موقعی که می خواهد دست چپ را بشوید رطوبت دست راست خشک شده باشد و صورت تر باشد، وضو صحیح است .

284 - اگر کارهای وضو را پشت سر هم بجا آورد، ولی به واسطه گرمای هوا یاحرارت زیاد بدن و مانند اینها رطوبت خشک شود، وضوی او صحیح است .

285 - راه رفتن در بین وضو اشکال ندارد. پس اگر بعد از شستن صورت و دستها چند قدم راه برود و بعد سر و پا را مسح کند، وضوی او صحیح است .

286 - کسی که نمی تواند وضو بگیرد، باید نایب بگیرد که او را وضو دهد. وچنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند باید بدهد، ولی باید خود او نیت وضو کند و با دست خود مسح نماید، و اگر نمی تواند باید نایبش دست او رابگیرد و به جای مسح او بکشد. و اگر این هم ممکن نیست ، باید از دست او رطوبت بگیرند و با آن رطوبت سر و پای او را مسح کنند. ( پايان مسأله در رساله آيةالله گلپايگاني .) و احتیاط واجب در صورت امکان ضم تیمم است .

287 - هر کدام از کارهای وضو را که می تواند به تنهایی انجام دهد، نباید در آن کمک بگیرد.

288 - کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضوبرساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد و بعد بفهمد ضرر داشته ، ( احتياط واجب آن است كه علاوه بر وضو تيمم نيز بنمايد. و اگر با آن وضونماز را به جا آورده ، تيمم نيز بنمايد و نماز را اعاده كند. و اگر بعد از وضويي كه با جهل به ضرر گرفته ضرر رفع شد، احتياطا دوباره وضو بگيرد.) وضویش صحیح است . اگر چه احتیاطمستحب آن است که با آن وضو، نماز نخواند و تیمم کند. و چنانچه با آن وضو نمازخوانده ، دوباره آن را اعاده نماید.

289 - اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد.

290 - اگر می داند چیزی به اعضای وضو چسبیده ، ولی شک دارد که از رسیدن آب جلوگیری می کند یا نه ، باید آن را برطرف کند یا آب را به زیر آن برساند.

291 - اگر زیر ناخن چرک باشد، وضو اشکال ندارد. ولی اگر ناخن را بگیرند، باید برای وضو آن چرک را برطرف کنند. و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلندباشد، باید چرک زیر مقداری را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند.

292 - اگر در صورت و دستها و جلوی سر و روی پاها به واسطه سوختن یا چیز دیگربرآمدگی پیدا شود، شستن و مسح روی آن کافی است و چنانچه سوراخ شود رساندن آب به زیر پوست لازم نیست ، بلکه اگر پوست یک قسمت آن کنده شود لازم نیست آب را به زیر قسمتی که کنده نشده برساند. ولی چنانچه پوستی که کنده شده گاهی به بدن می چسبد و گاهی بلند می شود، باید آن را قطع کند یا آب را به زیر آن برساند.

293 - اگر انسان شک کند که به اعضای وضوی او چیزی چسبیده یا نه ، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد مثل آنکه بعد از گل کاری شک کند گل بدست او چسبیده یانه ، باید وارسی کند یا به قدری دست بمالد که اطمینان پیدا کند که اگر بوده برطرف شده یا آب به زیر آن رسیده است .

294 - جایی را که باید شست و مسح کرد هر قدر چرک باشد اگر چرک آن مانع ازرسیدن آب به بدن نباشد اشکال ندارد. و همچنین است اگر بعد از گچ کاری و مانند آن چیز سفیدی که جلوگیری از رسیدن آب به پوست نمی نماید بر دست بماند، ولی اگر شک کند که با بودن آنها آب به بدن می رسد یا نه ، باید آنها را برطرف کند.

295 - اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه ، وضوی اوصحیح است . ( پايان مسأله در رساله آيةالله گلپايگاني .) ولی اگر بداند که موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده ، باید دوباره وضوبگیرد.

296 - اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد که گاهی آب به خودی خود زیر آن می رسد و گاهی نمی رسد، و انسان بعد از وضو شک کند که آب زیر آن رسیده یا نه ،چنانچه بداند موقع وضو ملتفت رسیدن آب به زیر آن نبوده ، باید دوباره وضو بگیرد.( بنابر احتياط واجب .)

297 - اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند ونداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده ، وضوی او صحیح است . ولی اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده ، احتیاط واجب آن است که دوباره وضوبگیرد.

298 - اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضوبوده یا نه ، ( و احتمال بدهد كه در وقت وضو ملتفت بوده و اگر مانعي بوده برطرف كرده ، وضويش صحيح است . ولي اگر بداند كه وقت وضو ملتفت نبوده ، احتياط لازم آن است كه دوباره وضو بگيرد.) وضو صحیح است .