احکام شرعی - احکام طهارت/ - تیمم/ - احکام تیمم - تطابق با فتوای آیت الله العظمی سیستانی

702 - اگر مختصری از پیشانی و پشت دستها را هم مسح نکند، تیمم باطل است ، چه عمدا مسح نکند یا مسأله را نداند یا فراموش کرده باشد. ولی دقت زیاد هم لازم نیست و همین قدر که بگویند تمام پیشانی و پشت دست مسح شده ، کافی است .

703 - ( اگر يقين نكند كه تمام پشت دست را مسح كرده ، براي آنكه يقين كند،بايد مقداري بالاتر...) برای آنکه یقین کند تمام پشت دست را مسح کرده ، باید مقداری بالاتراز مچ را هم مسح نماید. ولی مسح بین انگشتان لازم نیست .

704 - پیشانی و پشت دستها را ( بنابر احتياط بايد...) باید از بالا به پایین مسح نماید و کارهای آن را باید پشت سر هم بجا آورد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد که نگویند تیمم می کند، باطل است .

705 - ( در موقع نيت لازم نيست معين كند كه تيمم او بدل از غسل است يا بدل ازوضو، ولي در مواردي كه بايد دو تيمم انجام دهد، لازم است به طوري هر يك از آنهارا معين كند. و چنانچه يك تيمم بر او واجب باشد و قصد نمايد كه وظيفه فعلي خودرا انجام دهد، اگر چه در تشخيص اشتباه كند، تيممش صحيح است .) در موقع نیت باید معین کند که تیمم او بدل از غسل است یا بدل ازوضو. و اگر بدل از غسل باشد، باید آن غسل را معین نماید. و چنانچه اشتباها به جای بدل از وضو، بدل از غسل ، یا به جای بدل از غسل ، بدل از وضو، نیت کند یا مثلادر تیمم بدل از غسل جنابت ، نیت تیمم بدل از غسل مس میت نماید، تیمم او باطل است .

706 - در تیمم ( بنابر احتياط استحبابي بايد پيشاني و كف دستها و پشت دستها در صورت تمكن پاك باشد.) باید پیشانی و کف دستها و پشت دستها پاک باشد، و اگر کف دست نجس باشد و نتواند آن را آب بکشد، باید به همان کف دست نجس تیمم کند.

707 - انسان باید ( هنگام مسح كشيدن بر دستها انگشتر را...) برای تیمم انگشتر را از دست بیرون آورد. و اگر در پیشانی یا پشت دستها یا در کف دستها مانعی باشد، مثلا چیزی به آنها چسبیده باشد، بایدبرطرف نماید.

708 - اگر پیشانی یا پشت دستها زخم است و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته ، نمی تواند باز کند، باید دست را روی آن بکشد. و نیز اگر کف دست زخم باشدو پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نتواند باز کند، باید دست را با همان پارچه به چیزی که تیمم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستها بکشد.

709 - اگر پیشانی و پشت دستها مو داشته باشد، اشکال ندارد. ولی اگر موی سر روی پیشانی آمده باشد، باید آن را عقب بزند.

710 - اگر احتمال دهد که در پیشانی و کف دستها یا پشت دستها مانعی هست ، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد، باید جستجو نماید تا یقین یا اطمینان پیدا کند که مانعی نیست .

711 - اگر وظیفه او تیمم است و نمی تواند ( به تنهايي تيمم كند، بايد از ديگري كمك بگيرد تا دستهاي او را بر چيزي كه تيمم با او صحيح است بزند و سپس آنها را بر پيشاني و دستهاي او بگذارد، تاخود او در صورت امكان كف دو دست را بر پيشاني و بر پشت دستها بكشد. و اگر اين ممكن نبود، بايد نايب او را با دست خود او تيمم دهد. و اگر ممكن نباشد بايد،نايب دست خود را به چيزي كه تيمم به آن صحيح است بزند و به پيشاني و پشت دستهاي او بكشد. و در اين دو صورت بنابر احتياط لازم بايد هر دو، نيت تيمم رانمايند، ولي در صورت اول نيت خود مكلف كافي است .) تیمم کند، باید نایب بگیرد. وکسی که نایب می شود، باید او را با دست خود او تیمم دهد. و اگر ممکن نباشد،باید نایب دست خود را به چیزی که تیمم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستهای او بکشد.

712 - اگر بعد از آنکه وارد تیمم شد شک کند که ( قسمتي از آن را فراموش كرده يا نه ، چنانچه از محل آن گذشته به شك خوداعتنا نكند. و اگر نگذشته ، بايد آن قسمت را به جا آورد.) قسمت پیش از آن رافراموش کرده یا نه ، اعتنا نکند و تیمم او صحیح است . و نیز اگر بعد از به جاآوردن هر جزء شک کند که درست به جا آورده یا نه ، اعتنا نکند و تیمم او صحیح است .

713 - اگر بعد از مسح دست چپ شک کند که درست تیمم کرده یا نه ، تیمم اوصحیح است . ( و چنانچه شك او در مسح دست چپ باشد، لازم است آن را مسح كند، مگرآنكه عرفا از تيمم فارغ شده باشد. مثل اينكه در عملي كه مشروط به طهارت است داخل شده و يا موالات فوت شده باشد.)

714 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، ( چنانچه از برطرف شدن عذرش در تمام وقت نماز مأيوس باشد، مي تواندتيمم كند. و اگر براي كار واجب يا مستحبي ...) بنابر احتیاط واجب نباید پیش از وقت نماز برای نماز تیمم کند. ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبی تیمم کند و تاوقت نماز عذر او باقی باشد، می تواند با همان تیمم نماز بخواند.

715 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی می ماند، ( يا از برطرف شدن آن مأيوس باشد، در وسعت وقت ...) در وسعت وقت می تواند با تیمم نماز بخواند. ولی اگر بداند که تا آخروقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند ( بلكه اگر از برطرف شدن آن ، تا آخر وقت مأيوس نباشد، نمي تواند تاوقتي كه مأيوس نشده ، تيمم كند و نماز بخواند.) یادر تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.

716 - کسی که نمی تواند وضو بگیرد یا غسل کند، ( اگر يقين كند كه عذرش برطرف نمي شود يا مأيوس از برطرف شدنش باشد،مي تواند نمازهاي قضاي خود را با تيمم بخواند. ولي اگر بعدا عذرش برطرف شد،احتياط مستحب آن است ، دوباره آنها را با وضو يا غسل به جا آورد. و اگر مأيوس از برطرف شدن عذرش نباشد، بنابر احتياط لازم نمي تواند براي نمازهاي قضا تيمم كند.) می تواند نمازهای قضای خود رابا تیمم بخواند، هر چند احتمال بدهد که به زودی عذر او برطرف می شود. ولی در صورت علم به زوال عذر تا پیش از ضیق شدن وقت باید منتظر بماند.

717 - کسی که نمی تواند وضو بگیرد یا غسل کند، جایز است نمازهای مستحبی راکه مثل نافله های شبانه روز وقت معین دارد با تیمم بخواند، ( ولي اگر مأيوس نباشد كه تا آخر وقت آنها عذر او برطرف مي شود، احتياطلازم آن است كه آنها را در اول وقتشان به جا نياورد.) حتی در اول وقت . به شرط آنکه علم به زوال عذر تا آخر وقت نداشته باشد.

718 - کسی که احتیاطا باید غسل جبیره ای و تیمم نماید، ( اگر بعد از غسل و تيمم ...) مثلا جراحتی در پشت او است ، اگر بعد از غسل و تیمم نماز بخواند و بعداز نماز حدث اصغری از اوسر زند، مثلا بول کند برای نمازهای بعد باید وضو بگیرد. ( و چنانچه حدث پيش از نماز باشد، براي آن نماز نيز بايد وضو بگيرد.)

719 - اگر به واسطه نداشتن آب یا عذر دیگری تیمم کند، بعد از برطرف شدن عذر،تیمم او باطل می شود.

720 - چیزهایی که وضو را باطل می کند، تیمم بدل از وضو را هم باطل می کند. وچیزهایی که غسل را باطل می نماید، تیمم بدل از غسل را هم باطل می نماید.

721 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر چند غسل بر او واجب باشد، ( جايز است يك تيمم بدل از آنها بنمايد. و احتياط مستحب آن است كه بدل هر يك از آنها يك تيمم نمايد.) احتیاطواجب آن است که بدل هر یک از آنها یک تیمم نماید.

722 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمم نماید. و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی راکه برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

723 - اگر بدل از غسل جنابت تیمم کند، لازم نیست برای نماز وضو بگیرد. ولی اگر بدل از غسلهای دیگر تیمم کند، ( احتياط مستحب آن است كه وضو هم بگيرد و اگر نتواند...) باید وضو بگیرد. و اگر نتواند وضو بگیرد،باید تیمم دیگری هم بدل از وضو بنماید.

724 - اگر بدل از غسل ( جنابت ...) تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل می کند برای اوپیش آید، چنانچه برای نمازهای بعد نتواند غسل کند، باید وضو بگیرد. ( و احتياط مستحب آن است كه تيمم نيز بكند. و اگر نمي تواند وضو بگيرد،بايد بدل آن تيمم كند. و احتياط مستحب آن است كه تيمم را به قصد ما في الذمه انجام دهد.) واگر نمی تواند وضو بگیرد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

725 - کسی که وظیفه اش آن است که بدل از وضو و بدل از غسل تیمم کند، ( اگر در تيمم اول نيت بدل از وصو يا نيت بدل از غسل نمايد و تيمم دوم را به قصد اينكه وظيفه خود را انجام داده باشد بجا آورد، كفايت مي كند.) همین دو تیمم کفایت می کند و تیمم دیگری لازم نیست .

726 - کسی که وظیفه اش تیمم است ، اگر برای کاری تیمم کند، تا تیمم و عذر اوباقی است ، کارهایی را که باید با وضو یا غسل انجام داد، می تواند به جا آورد. ولی اگر ( عذرش تنگي وقت بوده يا با داشتن آب ...) با داشتن آب برای نماز میت یا خوابیدن تیمم کرده ، فقط کاری را که برای آن تیمم نموده می تواند انجام دهد. ( پايان مسأله در رساله آيةالله سيستاني .) و در مورد تیمم به خاطر تنگی وقت ، به احتیاط واجب سایر غایات را انجام ندهد.

727 - در چند مورد ( بهتر است ...) مستحب است نمازهایی را که انسان با تیمم خوانده ، ( قضا نمايد...)دوباره بخواند: اول : آنکه از استعمال آب ترس داشته و عمدا خود را جنب کرده وبا تیمم نماز خوانده است . دوم : آنکه می دانسته یا گمان داشته که آب پیدا نمی کندو عمدا خود را جنب کرده و با تیمم نماز خوانده است . سوم : آنکه تا آخر وقت عمدادر جستجوی آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد بفهمد که اگر جستجو می کرد، آب پیدا می شد. چهارم : آنکه عمدا نماز را تاخیر انداخته و در آخر وقت با تیمم نمازخوانده است . پنجم : آنکه می دانسته یا گمان داشته که آب پیدا نمی شود و آبی را که داشته ریخته است .

728 - در سفر باید نمازهای چهار رکعتی را با شرایطی که گفته می شود، دو رکعت خواند.