احکام شرعی - احکام طهارت/ - مطهرات/ - آب - تطابق با فتوای آیت الله العظمی مکارم

149 - آب با چهار شرط، چیز نجس را پاک می کند: اول : آنکه مطلق باشد. پس آب مضاف مانند گلاب و عرق بید، چیز نجس را پاک نمی کند. دوم : آنکه پاک باشد.سوم : آنکه وقتی چیز نجس را می شویند آب مضاف نشود و بو یا رنگ یا مزه نجاست هم نگیرد. چهارم : آنکه بعد از آب کشیدن چیز نجس ، عین نجاست در آن نباشد. و پاک شدن چیز نجس با آب قلیل یعنی آب کمتر از کر، شرطهای دیگری هم دارد که بعدا گفته می شود.

150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، ( ولي در آب كر و جاري يك مرتبه كافي است هر چند سه مرتبه بهتر است .(آبهاي لوله كشي در حكم جاري است ) ولي ظرفي را كه سگ ليسيده يا از آن ، آب يامايع ديگري خورده باشد، اول بايد آن را با خاك پاك كه مخلوط با كمي آب باشد،خاك مال كرد و بعد دو مرتبه در آب قليل ، يا يك مرتبه در آب كر يا جاري شست .و اگر آب دهان سگ در ظرفي بريزد، احتياط مستحب آن است كه همين كار انجام شود،اما اگر جاي ديگري از بدن سگ با رطوبت به ظرف ملاقات كند، خاك مال كردن واجب نيست ، بلكه بايد آن را در آب قليل سه مرتبه و در كر يا جاري يك مرتبه شست .) بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

151 - اگر دهانه ظرفی که سگ دهن زده ، تنگ باشد و نشود آن را خاک مال کرد، چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبی بپیچند و به توسط آن خاک را به آن ( با كمي آب به آن ظرف بمالند، و اگر ممكن نشود مقداري خاك و كمي آب در آن بريزند و تكان دهند، سپس طبق دستور مسأله قبل آب بكشند.) ظرف بمالند، و در غیر این صورت پاک شدن ظرف اشکال دارد.

152 - ظرفی را که خوک از آن چیز روانی بخورد، با قلیل باید هفت مرتبه شست ، و در کر و جاری نیز هفت مرتبه باید شست ( و در ليسيدن خوك و مردن موش صحرايي در آن نيز، بنابر احتياط واجب بايد هفت مرتبه شست .) به احتیاط واجب ، و لازم نیست آن را خاک مال کنند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که خاک مال شود. و نیز لیسیدن خوک ملحق است به آب خوردن آن ، به احتیاط واجب .

153 - اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود. ( و دست در آن بمالند، و مستحب است هفت مرتبه شسته شود.)

154 - کوزه ای که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته ، اگر درآب کر یا جاری بگذارند، ( و آب در باطن آن نفوذ كند و خارج شود، پاك مي شود. و اگر آب در آن نفوذ نكند ظاهرش پاك مي شود، با آب قليل نيز مي توان ظاهر آن را شست .) به هر جای آن که آب برسد پاک می شود. و اگر بخواهندباطن آن هم پاک شود باید به قدری در آب کر یا جاری بماند که آب به تمام آن فرو رود، و فرو رفتن رطوبت کافی نیست .

155 - ظرف نجس را با آب قلیل ، دو جور می شود آب کشید. یکی آنکه سه مرتبه پر کنند و خالی کنند، دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.

156 - اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه آن را ازآب پر کنند و خالی کنند، پاک می شود. و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا آب در آن بریزند، به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد و در هر دفعه آبی که ته آن جمع می شود بیرون آورند، ( و واجب است ...) و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن آبها را بیرون می آورند، آب بکشند.

157 - اگر مس نجس و مانند آن را آب کنند و آب بکشند، ظاهرش پاک می شود.

158 - تنوری که به بول نجس شده است ، اگر دو مرتبه از بالا آب در آن بریزند، به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد، پاک می شود. و در غیر بول ( اگر با برطرف شدن نجاست يك مرتبه به دستوري كه گفته شد...) اگربعد از برطرف شدن نجاست یک مرتبه به دستوری که گفته شد، آب در آن بریزند،کافی است . و بهتر است که گودالی ته آن بکنند تا آبها در آن جمع شود و بیرون بیاورند، بعد آن گودال را با خاک پاک پر کنند.

159 - اگر چیز نجس را ( با آب كر يا جاري يا آب لوله كشي بشويند تا عين نجاست برطرف شود يابعد از برطرف شدن عين نجس در آب كر يا جاري فرو برند پاك مي شود. ولي فرش ولباس و مانند آن را بايد فشار يا حركت داد تا آب آن خارج شود.) بعد از برطرف کردن عین نجاست ، یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد، پاک می شود. واحتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آن خارج شود.

160 - اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده ( آب بكشند با آب قليل دو مرتبه و در كر و جاري و آب لوله كشي يك مرتبه كفايت مي كند. ولي در لباس و فرش و مانند آن با آب قليل بايد آن رامقداري فشار دهند تا آب آن خارج شود.) با آب قلیل آب بکشند،چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود، در صورتی که بول در آن چیزنمانده باشد، یک مرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می شود. ولی در لباس و فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه فشار دهند تا غساله آن بیرون آید. (وغساله آبی است که معمولا در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود خود به خود یا به وسیله فشار می ریزد.)

161 - اگر چیزی به بول ( يا دختر شير خواري ...) پسر شیرخواری که غذاخور نشده ، ( آيةالله مكارم شيرازي قيد "شير خوك خورده باشد" را ذكر نفرموده اند.) و شیر خوک نخورده نجس شود، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند که به تمام جاهای نجس آن برسد،پاک می شود. ولی احتیاط مستحب آن است یک مرتبه دیگر هم آب روی آن بریزند.و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست .

162 - اگر چیزی به غیر بول نجس شود ( چنانچه با برطرف كردن نجاست ، يك مرتبه آب روي آن بريزند و از آن جدا شود، پاك مي گردد. ولي لباس و مانند آن را بايد فشار دهند تا غساله آن بيرون آيد.) چنانچه بعد از برطرف کردن نجاست یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود، پاک می گردد. و نیز اگر در دفعه اولی که آب روی آن می ریزند نجاست آن برطرف شود و بعد از برطرف شدن نجاست هم آب روی آن بیاید پاک می شود، ولی در هر صورت لباس و مانند آن را باید فشار دهند تاغساله آن بیرون آید.

163 - اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده ، در آب کر یا جاری فرو برند،بعد از برطرف شدن عین نجاست ، پاک می شود.

164 - اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود، به فرو بردن در کرو جاری پاک می گردد. و اگر باطن آنها نجس شود، ( بايد آنقدر صبر كرد، تا يقين حاصل شود، آب داخل آن نفوذ كرده و خارج شده .) پاک نمی گردد.

165 - اگر انسان شک کند که آب نجس به باطن صابون رسیده یا نه ، باطن آن پاک است .

166 - اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد، چنانچه آن را در ظرفی بگذارند و سه مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک می شودو ظرف آن هم پاک می گردد. ولی اگر بخواهد لباس یا چیزی را که فشار لازم دارد، درظرفی بگذارند و آب بکشند باید در هر مرتبه که آب روی آن می ریزند، آن رافشار دهند و ظرف را کج کنند تا غساله ای که در آن جمع شده بیرون بریزد.

167 - لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده ، اگر در آب کر یا جاری فروبرند و آب پیش از آنکه به واسطه رنگ پارچه مضاف شود به تمام آن برسد، آن لباس پاک می شود. اگر چه موقع فشار دادن ، آب مضاف یا رنگین از آن بیرون آید.( اما اگر آب قبل از رسيدن به تمام لباس مضاف گردد، بايد آنقدر آن رابشويند تا آب مطلق به آن برسد.)

168 - اگر لباسی را در کر یا جاری آب بکشند و بعد مثلا لجن آب در آن ببینند،( پاك است .) چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده ، آن لباس پاک است .

169 - اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن ، خورده گل ( يا ذرات صابون و اشياء ديگر در آن ديده شود، پاك است . و اگر اشياءبزرگتري باشد، ظاهر آنها نيز پاك است . و اگر آب نجس به باطن آنها نفوذ كرده ،براي پاك شدن باطن آنها، بايد آب پاك نيز به آن برسد و خارج شود.) یا اشنان در آن دیده شود، در صورتی که بداند که خورده گل یا اشنان با آب شسته شده ، پاک است . ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشنان رسیده باشد، ظاهر گل و اشنان پاک وباطن آنها نجس است .

170 - هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند، پاک نمی شود، ولی اگربو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد. پس اگر خون را از لباس برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند، پاک می باشد. اما چنانچه به واسطه بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذره های نجاست در آن چیز مانده ،نجس است .

171 - اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری برطرف کنند بدن پاک می شود وبیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست .

172 - غذای نجسی که لای دندانها مانده اگر آب در دهان بگردانند ( به طوري كه به تمام اجزاي آن برسد، پاك مي شود.) و به تمام غذای نجس برسد، پاک می شود.

173 - اگر موی سر و صورت ( را با آب قليل آب بكشند، چنانچه آب خود به خود بيرون آيد فشار لازم نيست ، و الا بايد فشار دهند.) زیاد باشد و با آب قلیل آب بکشند، باید فشاردهند که غساله آن جدا شود.

174 - اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بکشند، اطراف آن جا که متصل به آن است و معمولا موقع آب کشیدن ، آن جا نجس می شود، در صورتی که آبی که برای پاک شدن محل نجس می ریزند به آن اطراف جاری شود با پاک شدن جای نجس پاک می شود. و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هردو آب بریزند. پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس ، روی همه انگشتها آب بریزند و آب نجس به همه آنها برسد، بعد از پاک شدن انگشت نجس تمام انگشتها پاک می شود. ( اين مسأله در رساله آيةالله مكارم شيرازي ذكر نشده است .)

175 - گوشت و دنبه ای که نجس شده مثل چیزهای دیگر آب کشیده می شود. و همچنین است اگر بدن یا لباس ، چربی کمی داشته باشد که از رسیدن آب به آنها جلوگیری نکند.

176 - اگر ظرف یا بدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که جلوگیری از رسیدن آب به آنها کند، چنانچه بخواهند ظرف و بدن راآب بکشند، باید چربی را برطرف کنند تا آب به آنها برسد.

177 - ( شيري كه متصل به كر مي باشد، آبي كه از آن مي ريزد حكم آب كر و جاري رادارد. بنابر اين هر چيز نجسي را با آن بشويند، همين كه عين نجاست برطرف شد پاك مي شود.) چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست ، اگر زیر شیری که متصل به کراست یک دفعه بشویند، پاک می شود. و نیز اگر عین نجاست در آن باشد، چنانچه عین نجاست آن ، زیر شیر یا به وسیله دیگر برطرف شود و آبی که از آن چیز می ریزد بویا رنگ یا مزه نجاست به خود نگرفته باشد، با آب شیر پاک می گردد. اما اگر آبی که از آن می ریزد بو یا رنگ یا مزه نجاست گرفته باشد، باید به قدری آب شیرروی آن بریزند تا در آبی که از آن جدا می شود بو یا رنگ یا مزه نجاست نباشد.

178 - اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند ( كه آن را درست آب كشيده يا نه ، آن چيز پاك است ، مگر اينكه بداند كه در حال شستن توجه نداشته است .) که عین نجاست را از آن بر طرف کرده یانه ، چنانچه موقع آب کشیدن متوجه برطرف کردن عین نجاست بوده آن چیز پاک است ، و اگر متوجه بر طرف کردن عین نجاست نبوده ، بنابر احتیاط مستحب باید دوباره آن را آب بکشد.

179 - زمینی که آب روی آن جاری نمی شود اگر نجس شود با آب قلیل پاک نمی گردد. ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد چون آبی که روی آن می ریزند ازآن جدا شده و در شن و ریگ فرو می رود با آب قلیل پاک می شود، اما زیر ریگها نجس می ماند.

180 - زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمی رود، اگرنجس شود با آب قلیل پاک می گردد، ولی باید به قدری آب روی آن بریزند که جاری شود. و چنانچه آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون رود همه زمین پاک می شود، و اگر بیرون نرود جایی که آبها جمع می شود نجس می ماند، و برای پاک شدن ( يا بايد با وسيله اي آن آب را جمع كنند يا گودالي بكنند كه آب درآن ...) آنجا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود، بعد آب را بیرون بیاورندو گودال را با خاک پاک پر کنند.

181 - اگر ظاهر نمک سنگ و مانند آن نجس شود، با آب کمتر از کر هم پاک می شود.

182 - اگر شکر آب شده نجس را قند بسازند و در آب کر یا جاری بگذارند، پاک نمی شود.