احکام شرعی - احکام نماز/ - احکام قبله - تطابق با فتوای آیت الله العظمی بهجت

776 - خانه کعبه که در مکه معظمه می باشد قبله است ، و باید روبروی آن ، نمازخواند. ( و همين قدر كه گمان بكند روبروي قبله است و گمان او عقلايي باشد، كافاست . اگر چه در صورت امكان ، احتياط مستحب در تحصيل علم و يا اطمينان به قبله است . و همچنين اگر بتواند گمان قويتري پيدا كند، در صورتي كه مشكل نباشد، احتياطمستحب در تحصيل آن است .) ولی کسی که دور است ، اگر طوری بایستد که بگویند رو به قبله نمازمی خواند، کافی است . و همچنین است کارهای دیگری که مانند سر بریدن حیوانات بایدرو به قبله انجام گیرد.

777 - کسی که نماز واجب را ایستاده می خواند، باید طوری بایستد که بگویندرو به قبله ایستاده ، و لازم نیست زانوهای او و نوک پای او هم رو به قبله باشد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

778 - کسی که باید نشسته نماز بخواند، اگر نمی تواند به طور معمول بنشیند ودر موقع نشستن ، کف پاها را به زمین می گذارد، باید در موقع نماز صورت و سینه وشکم او رو به قبله باشد، و لازم نیست ساق پای او رو به قبله باشد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

779 - کسی که نمی تواند نشسته نماز بخواند، باید در حال نماز به پهلوی راست طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد. و اگر ممکن نیست ، باید به پهلوی چپ طوری بخوابد که جلوی بدن او رو به قبله باشد. و اگر این را هم نتواند،باید به پشت بخوابد، به طوری که کف پای او رو به قبله باشد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

780 - نماز احتیاط و سجده و تشهد فراموش شده را باید رو به قبله بجا آورد.( پايان مسأله در رساله آيةالله بهجت .) و در سجده سهو هم احتیاط مستحب همین است .

781 - نماز مستحبی را می شود در حال راه رفتن و سواری خواند. و اگر انسان دراین دو حال نماز مستحبی بخواند، لازم نیست رو به قبله باشد.

782 - کسی که می خواهد نماز بخواند، باید برای پیدا کردن قبله کوشش نماید تایقین کند که قبله کدام طرف است . و می تواند به گفته دو شاهد عادل که از روی نشانه های حسی شهادت می دهند، یا به قول کسی که از روی قاعده علمی قبله رامی شناسد و محل اطمینان است ، عمل کند. و اگر اینها ممکن نشد، باید به گمانی که ازمحراب مسجد مسلمانان یا قبرهای آنان یا از راههای دیگر پیدا می شود، عمل نماید. حتی اگر از گفته فاسق یا کافری که به واسطه قواعد علمی قبله را می شناسد گمان به قبله پیدا کند، کافی است .

783 - کسی که گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویتری پیدا کند، ( مي تواند بنابر اظهر به گمان خود عمل نمايد. ولي احتياط در تحصيل علم ويا گمان قويتر است ، اگر مشكل نباشد. مثلا اگر ميهمان از گفته صاحبخانه ...)نمی تواند به گمان خود عمل نماید. مثلا اگر میهمان از گفته صاحبخانه گمان به قبله پیدا کند، ولی بتواند از راه دیگر گمان قویتری پیدا کند، ( بنابر احتياط...) نباید به حرف اوعمل نماید.

784 - اگر برای پیدا کردن قبله وسیله ای ندارد، یا با اینکه کوشش کرده گمانش به طرفی نمی رود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، باید ( از روي احتياط چهار نماز به چهار طرف بخواند. اگر چه بعيد نيست فقطيك نماز به هر طرف كه بخواهد كافي باشد، و نمازهاي ديگر مستحب و از روي احتياطباشد. و اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد...) چهار نماز به چهارطرف بخواند. و اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد، باید به اندازه ای که وقت دارد نماز بخواند. مثلا اگر فقط به اندازه یک نماز وقت دارد، باید یک نماز به هر طرفی که می خواهد بخواند. و باید نمازها را طوری بخواند که یقین کند یکی ازآنها رو به قبله بوده ، یا اگر از قبله کج بوده ، به طرف دست راست و دست چپ قبله نرسیده است .

785 - اگر یقین یا گمان کند که قبله در یکی از دو طرف است ، باید به هر دوطرف نماز بخواند. ( پايان مسأله در رساله آيةالله بهجت .) ولی احتیاط مستحب آن است که در صورت گمان ، به چهار طرف نماز بخواند.

786 - کسی که باید به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یامغرب و عشا را بخواند، ( بنابر اظهر نماز ظهر را به يك طرف بخواند، بعد نماز عصر را به همان طرف بخواند، و بعد همينطور به طرفهاي ديگر. و لازم نيست ظهر را به چهار طرف بخواند و بعد شروع به عصر كند.) بهتر آن است که نماز اول را به هر چند طرف که واجب است بخواند، بعد نماز دوم را شروع کند.

787 - کسی که یقین به قبله ندارد، اگر بخواهد غیر از نماز کاری کند که بایدرو به قبله انجام داد، مثلا بخواهد سر حیوانی را ببرد، باید به گمان عمل نماید. واگر گمان ممکن نیست ، به هر طرف که انجام دهد، صحیح است .