احکام شرعی - احکام نماز/ - نماز احتیاط - تطابق با فتوای آیت الله العظمی بهجت

1215 - کسی که نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از سلام نماز باید فورا نیت نماز احتیاط کند و تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع رود و دو سجده نماید.پس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده تشهد بخواند وسلام دهد، و اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده یک رکعت دیگر مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از تشهد سلام دهد.

1216 - نماز احتیاط سوره و قنوت ندارد و باید نیت آن را به زبان نیاورد،( و آن را آهسته بخواند.) و احتیاط واجب آن است که سوره حمد و "بسم الله " آن را هم آهسته بگوید.

1217 - اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد نمازی که خوانده درست بوده ، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند، و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن راتمام نماید.

1218 - اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد که رکعتهای نمازش کم بوده ،چنانچه کاری که نماز را باطل می کند انجام نداده ، باید آنچه از نماز را که نخوانده بخواند و برای سلام بیجا دو سجده سهو نماید، و اگر کاری که نماز را باطل می کندانجام داده ، مثلا پشت به قبله کرده ، باید نماز را دوباره بجا آورد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

1219 - اگر بعد از نماز احتیاط بفهمد کسری نمازش به مقدار نماز احتیاط بوده ،مثلا در شک بین سه و چهار یک رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز را سه رکعت خوانده ، نمازش صحیح است .

1220 - اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد کسری نماز کمتر از نماز احتیاطبوده ، مثلا در شک بین دو و چهار، دو رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز راسه رکعت خوانده ، باید کسری نماز را به نماز متصل نموده و نماز را هم دوباره بخواند. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

1221 - اگر بعد از خواندن نماز احتیاط بفهمد کسری نماز بیشتر از نماز احتیاطبوده ، مثلا در شک بین سه و چهار یک رکعت نماز احتیاط بخواند، بعد بفهمد نماز رادو رکعت خوانده ، چنانچه بعد از نماز احتیاط کاری که نماز را باطل می کند انجام داده ، مثلا پشت به قبله کرده ، باید نماز را دوباره بخواند و اگر کاری که نماز راباطل می کند انجام نداده ، ( بايد يك ركعت ديگر نماز احتياط بخواند و بنا بر احتياط نمازش رااعاده كند.) باید دو رکعت کسری نمازش را بجا آورد و نماز راهم دوباره بخواند.

1222 - اگر بین دو و سه و چهار شک کند و بعد از خواندن دو رکعت نماز احتیاطایستاده یادش بیاید که نماز را دو رکعت خوانده ، لازم نیست دو رکعت نماز احتیاطنشسته را بخواند.

1223 - اگر بین سه و چهار شک کند و موقعی که ( يك ركعت نماز احتياط ايستاده را مي خواند يادش بيايد كه نماز را سه ركعت خوانده ، بايد نماز احتياط را تمام كند و نمازش بنا بر اظهر صحيح است ، ولي اگر در اثناء دو ركعت نماز احتياط نشسته يادش بيايد، بايد احتياطا نمازش رااعاده نمايد.) دو رکعت نماز احتیاط نشسته یا یک رکعت ایستاده را می خواند یادش بیاید که نماز را سه رکعت خوانده ، باید نماز احتیاط را تمام کند و نمازش صحیح است .

1224 - اگر بین دو و سه وچهار شک کند و موقعی که دو رکعت نماز احتیاط ایستاده را می خواند پیش از رکوع رکعت دوم یادش بیاید که نماز را سه رکعت خوانده باید بنشیند و نماز احتیاط را یک رکعتی تمام کند ( پايان مسأله در رساله آية الله بهجت .) و بنابر احتیاط مستحب نماز را دوباره بخواند.

1225 - اگر در بین نماز احتیاط بفهمد کسری نمازش بیشتر یا کمتر از نمازاحتیاط بوده ، چنانچه نتواند نماز احتیاط را مطابق کسری نمازش تمام کند بایدآن را رها کند ( بايد آن را تمام كند وبنابر احتياط واجب ، نماز را دوباره بخواند...) وکسری نماز را بجا آورد و بنابر احتیاط واجب نماز را دوباره بخواند مثلا در شک بین سه و چهار اگر موقعی که دو رکعت نماز احتیاط نشسته رامی خواند یادش بیاید که نماز را دو رکعت خوانده ، چون نمی تواند دو رکعت نشسته را به جای دو رکعت ایستاده حساب کند ( بايد بعد از تمام كردن نماز احتياط، نماز را احتياطا اعاده نمايد واحتياط بيشتر در اين است كه اگر قبل از ركوع ركعت اول نقصان نماز را فهميد،بايستد و يك ركعت ايستاده ، نماز احتياط بخواند و بعد نمازش را دو مرتبه اعاده كند.) به احتیاط واجب باید نماز احتیاطنشسته را رها کند و دو رکعت کسری نمازش را بخواند و نماز را هم دوباره بجاآورد.

1226 - اگر شک کند نماز احتیاطی را که به او واجب بوده بجا آورده یا نه ( بايد به آن اعتنا نكند.)چنانچه وقت نماز گذشته به شک خود اعتنا نکند و اگر وقت دارد در صورتی که مشغول کار دیگری نشده و از جای نماز برنخاسته و کاری هم مثل روگرداندن ازقبله که نماز را باطل می کند انجام نداده باید نماز احتیاط را بخواند و اگر مشغول کار دیگری شده یا کاری که نماز را باطل می کند بجا آورده یا بین نماز و شک اوزیاد طول کشیده احتیاط استحبابی آن است که نماز احتیاط را بجا آورد و نمازرا هم دوباره بخواند اگر چه می تواند بنا بر انجام نماز احتیاط گذارد و بر همان اکتفا نماید.

1227 - اگر در نماز احتیاط رکنی را زیاد کند یا مثلا به جای یک رکعت دورکعت بخواند نماز احتیاط باطل می شود ( و احتياط در جايي كه سهوا نماز احتياط را باطل كرده باشد، اين است كه نماز احتياط و اصل نماز را دوباره بخواند.) و بنابر احتیاط واجب باید دوباره نمازاحتیاط، واصل نماز را بخواند.

1228 - موقعی که مشغول نماز احتیاط است اگر در یکی از کارهای آن شک کند ( بايد به شك خود اعتنا نكند، اگر چه محل آن نگذشته باشد بنابر اظهر.)چنانچه محل آن نگذشته باید بجا آورد و اگر محلش گذشته باید به شک خود اعتنانکند مثلا اگر شک کند که حمد خوانده یا نه چنانچه به رکوع نرفته باید بخواند واگر به رکوع رفته باید به شک خود اعتنا نکند.

1229 - اگر در شماره رکعتهای نماز احتیاط شک کند ( به آن اعتنا نمي كند و بنا را بر صحيح بودن نماز، بنابر اظهر مي گذارد.ولي احتياط در اعاده اصل نماز است .)، باید بنا را بر بیشتربگذارد ولی چنانچه طرف بیشتر شک نماز را باطل می کند بنابر کمتر گذارد و احتیاط مستحب آن است که نماز احتیاط را دوباره بخواند و بعد از آن اصل نمازرا اعاده نماید.

1230 - اگر در نماز احتیاط چیزی که رکن نیست سهوا کم یا زیاد شود سجده سهوندارد ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .).

1231 - اگر بعد از سلام نماز احتیاط شک کند که یکی از اجزاء یا شرایط آن را بجاآورده یا نه به شک خود اعتنا نکند.

1232 - اگر در نماز احتیاط تشهد یا یک سجده را فراموش کند احتیاط آن است که بعد از سلام آن را قضا نماید اگر چه واجب نیست . ( اين مسأله در رساله آية الله بهجت ذكر نشده است .)

1233 - اگر نماز احتیاط و قضای یک سجده یا قضای یک تشهد یا دو سجده بر اوواجب شود باید اول نماز احتیاط را بجا آورد. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)

1234 - حکم گمان در رکعتهای نماز حکم یقین است ، مثلا اگر در نماز چهار رکعتی انسان گمان دارد که نماز را چهار رکعت خوانده نباید نماز احتیاط بخواند ( نظر آيةالله بهجت مانند آيةالله گلپايگاني است با اين اضافه : "اگرچه احتياط در اين است كه اگر گمان به انجام دادن فعلي پيدا كرد، اگر ركن نباشددو مرتبه آن را انجام دهد".) ولی اگر در غیر رکعتها گمان پیدا کند باید به احتیاط عمل نماید و دستور در هر موردی طور مخصوصی است که در کتابهای مفصل گفته شده است .

1235 - حکم شک و سهو و گمان در نمازهای واجب یومیه و نمازهای واجب دیگر فرق ندارد، مثلا اگر در نماز آیات شک کند که یک رکعت خوانده یا دو رکعت ، چون شک او در نماز دو رکعتی است ، نمازش باطل می شود. ( اين مسأله در رساله آيةالله بهجت ذكر نشده است .)