4 مرداد
مرگ رضاشاه در ژوهانسبورگ (1323 ش)
"رضاخان میرپنج سوادکوهی" در سال 1250 ش به دنیا آمد.
وی در جوانی، به عنوان نگهبان اسطبل در سفارت هلند استخدام شد.
(تصویر؛ رضاخان در سفارت هلند.
این عکس تاریخی، جزء اسناد محرمانه بنیاد موسوم به پهلوی بود که پس از انقلاب اسلامی در "مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر" نگه‌داری می‌شد.
این مؤسسه در سالهای اخیر هنگامی که از تلاش برخی روشنفکران برای سرقت این عکس مطلع شد، آن را برای آگاهی مردم از سوابق رضاخان در کتاب‌ها و مجلات خود منتشر ساخت.
)
رضاخان، سپس وارد فوج قزاق شد.
در جنگ با نهضت جنگل در لشکر قزاق حضور داشت و زمانی که این لشکر بی‌فرمانده بود از سوی انگلیسی‌ها به عنوان فرمانده قزاق‌ها منصوب گردید.
اندکی بعد طی جلسه‌ای که در گراندهتل قزوین و با حضور سفیر انگلیس برگزار شد، مقرر گردید رضاخان و قزاق‌ها، سیدضیآءالدین طباطبائی را برای کسب کرسی نخست‌وزیری پشتیبانی کنند.
در سوم اسفند 1299 ش، کودتای مشترک سید ضیاء و رضاخان به نتیجه رسید و رضاخان، فرماندهی کل قوا را به دست آورد.
اندکی بعد سیدضیاء نیز از نخست‌وزیری برکنار شد و رضاخان راسا به عنوان نخست وزیر به احمدشاه قاجار تحمیل گردید.
در نهایت با هدایت استعمار پیر، سلسله قاجار برافتاد و در آذرماه سال 1304 شمسی رضاخان با نام رضاشاه بر تخت سلطنت تکیه زد.
وی در ابتدا می‌کوشید خود را به علمای شیعه و حوزه‌های علمیه نزدیک سازد.
ولی پس از کسب قدرت، مخالفان خود را به شدت سرکوب کرد و از هیچ برنامه دین براندازانه‌ای فروگذار نکرد.
رضاخان با هماهنگی غرب و به همراه افغانستان و ترکیه سیاست کشف حجاب و متحد الشکل کردن لباس‌ها را به اجرا درآورد و قیام اعتراض‌آمیز مردم در مسجد گوهر شاد را به بدترین وجه، به خاک و خون کشید.
او در سالهای سلطنت خود، کسانی را که در به قدرت رسیدن او سهیم بودند از میان برداشت و مجاهد حق‌طلب وحق‌گو، آیت‌اللَّه مدرس را به شهادت رساند.
او گرچه در دوران سلطنت بخش مهمی از بودجه کشور را به تقویت قوای نظامی اختصاص می‌داد اما از آنجائی که بازیچه دست استعمار بود، با ورود متفقین به ایران در جریان جنگ جهانی دوم، دستور داد نیروهای ارتش سلاح‌های خود را زمین بگذارند و در برابر متفقین مقاومت نکنند! وی سپس توسط کشورهای متفق از سلطنت برکنار شد و در محاصره قوای استعماری به جزیره موریس و سپس به آفریقای جنوبی تبعید شد.
تا اینکه در 4 مرداد 1323ش در 73 سالگی در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی در گذشت.