6 مرداد
برگزاری پنجمین انتخابات ریاست جمهوری (1368 ش)
برگزاری پنجمین انتخابات ریاست جمهوری (1368 ش)
انتخابات پنجمین دوره ریاست جمهوری روز جمعه ششم مرداد سال 1368 در حالی برگزار شد که مردم ایران اسلامی در غم از دست دادن رهبر کبیر انقلاب اسلامی بودند.
در واقع این انتخابات، اولین انتخابات پس از رحلت حضرت امام خمینی(ره) بود و از جهات مختلف دارای اهمیت فوق‌العاده‌ای بود.
از یک سو حضرت امام به ملکوت اعلا پیوسته بودند و از سوی دیگر به دلیل بازنگری قانون اساسی مقام نخست‌وزیری حذف و اغلب وظایف و اختیارات این مقام به رئیس جمهور منتقل می‌شد.
به علاوه این انتخابات اندکی پیش از موعد و حدود دو ماه زودتر برگزار گردید.
زیرا دوره ریاست‌جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تا نیمه مهرماه ادامه داشت و ایشان پس از ارتحال حضرت امام(ره) از سوی مجلس خبرگان رهبری به عنوان رهبر برگزیده شده بودند و تا تعیین رئیس جمهور، امور مربوط به ریاست جمهوری زیر نظر مقام معظم رهبری انجام می‌‌گرفت.
در این انتخابات، 79 نفر به عنوان داوطلب ریاست‌جمهوری ثبت نام کردند.
شورای نگهبان پس از بررسی پرونده داوطلبان، سه نفر از آنها را واجد صلاحیت نامزدی تشخیص داد.
این سه نفر آقایان اکبر هاشمی رفسنجانی(رئیس وقت مجلس شورای اسلامی)، عباس شیبانی(نماینده وقت مردم تهران) و اسدالله جامی(نماینده وقت مردم تربت جام و تایباد) بودند.
با این حال، آقای جامی عملا در صحنه رقابت‌های انتخابات حضور نیافت و آقایان هاشمی و شیبانی به رقابت با یکدیگر پرداختند.
در این انتخابات ?? میلیون و ??? هزار و ??? نفر واجد شرایط رای دادن بودند که از این تعداد 16 میلیون و ??? هزار و ??? نفر(معادل ??/?? درصد واجدان شرایط) شرکت کردند.
نتیجه شمارش آراء نشان داد که آقای هاشمی رفسنجانی با کسب 15 میلیون و 537 هزار و 394 رأی ( معادل 15/94 درصد آرای شرکت کنندگان) به عنوان چهارمین رئیس جمهور برگزیده شد.
همچنین آقای شیبانی 236 هزار و 742 رأی(معادل 85/3 درصد آراء) کسب کرد.
962 هزار و 606 رأی باطله نیز به صندوق های اخذ رأی ریخته شده بود.
روز پنجشنبه 12 مرداد 68 مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری در حسینیه جماران برگزار شد.
از آنجائی که هنوز دروه ریاست‌جمهوری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پایان نیافته بود، پس از مراسم تنفیذ حکم، معظم له طی نامه‌ای استعفای خود را از سمت ریاست جمهوری اعلام داشتند و خطاب به آقای هاشمی مرقوم فرمودند:
«با سلام و تحیت و تبریک مجدد کسب اعتماد عظیم ملت انقلابی و فداکار و انتصاب به مسئولیت افتخارآمیز ریاست جمهوری اسلامی ایران و آرزوی توفیق و تأیید الهی برای جنابعالی در راه خدمت به اسلام و مسلمین و خدمت به این ملت عزیز به اطلاع جنابعالی می رسانم که اینجانب برای اینکه بتوانید مسئولیت خطیر خود را رسماً آغاز نمایید.
امروز (68 مرداد 25) از سمت ریاست جمهوری استعفا داده ام.
»
همزمان با آغاز کار آقای هاشمی رفسنجانی، در مقام ریاست‌جمهوری وی ریاست مجلس شورای اسلامی را هم ترک گفت و آقای مهدی کروبی که تا این زمان نائب رئیس مجلس بود، به عنوان رئیس مجلس برگزیده شد.
به علاوه با شروع کار رئیس جمهور جدید، دوران مسئولیت آقای میرحسین موسوی به عنوان آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی هم پایان یافت و آقای هاشمی، آقای حسن حبیبی را به عنوان معاون اول خود برگزید.