10 ذی الحجه
وفات ابوالعّباس سفّاح (136 ق)
ابوالعباس ، عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن عباس، معروف به"سفاح"،نخستین کسی است که از طایفه بنی عباس به خلافت رسید.
درأواخر حکومت امویان، نهضتی بزر گ تحت پوشش "الرّضامن آل محمّد(ص)"بر ضد حکومت بنی امیه، سراسرجهان اسلام را فراگرفت وهرروز نفرت مردم نسبت به امویان وعلاقه و محبتشان به هاشمیان و وابستگان به خاندان رسالت ،زیادتر می شد.
صحنه گردانان این نهضت عظیم، فرزندزادگان امام حسن مجتبی(ع)،معروف به بنی الحسن (ع) واولادواحفاد عباس بن عبدالمطلب،عموی پیامبر اکرم (ص)بودند.
ابومسلم خراسانی ،درخراسان و شرق عالم اسلام وابوسلمه خلال درمناطق عرب نشین ،داعیان بزرگ آنان بودند وبافراگیر کردن نهضت،امویان راواداربه شکست نمودند وباکشتن مروان بن محمّد، معروف به مروان حمار، به خلافت امویان، پایان بخشیدند.
(1)امّا در تصاحب خلافت ،بنی عباس پیش دستی کرده و آن رااز رقیب داخلی اش ،یعنی بنی الحسن ربوده وبرای خویش ازمردم بیعت گرفتند.
ابوالعباس سفاح ،اوّلین خلیفه عباسی است که در ربیع الاوّل سال 133 قمری ،زمام امور مسلمان را بدست گرفت.
(2)
در زمان او، هوادارانش باسپاهیان مروان بن محمد و بازماندگان آنان نبرد کردند و بنی امیه را در شام،قتل عام نمودند.
(3)
ابوسلمه خلال،که در پیروزی نهضت عباسیان نقش به سزایی داشت ،پس ازاستقرار ابوالعباس سفاح در مقام خلافت،مورد کینه و خشم باطنی وی قرار گرفت و ناجوانمردانه در تاریکی شب به قتل رسید.
سفاح، قتل وی را به گردن خوارج انداخت و از این راه بر جنا یت خویش پرده ای پوشید.
(4)
عاملان سفاح با مردم مناطق شهر های مختلف، رفتار خشن و سختی اعمال می کردند و هر کسی را به بهانه های واهی به تیرو تیغ می سپردند.
دراین میان، جنایت برادرش یحیی بن محمد درموصل و کشتن تعداد بیشمار از مردم و هتک نوامیس آنان، چهره زشتی از زمام داری این طایفه را از آغاز خلافتشان به مردم نشان داد.
(5)
آن طوری که نقل شد، وی نسبت به آل ابی طالب(ع)و علویان مبارز، اعم از بنی الحسن(ع) و بنی الحسین(ع) و سایر سادات منتسب به بیت رسالت و امامت، رفتاری نیکو داشت و به آنان احسان های زیادی می نمود.
سر انجام،در دهم ذی حجّه، سال 136 قمری پس از نزدیک به چهار سال خلافت،در شهر أنبار[واقع در کشور کنونی عراق] بدرود حیات گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
پس از وی،برادرش منصور دوانقی بنا به وصیت او به خلافت رسید.
(6)
1- تاریخ ابن خلدون، ج2، ص208؛ تاریخ الیعقوبی، ج2، ص344
2- تاریخ ابن خلدون ، ج2، ص205 و تاریخ الطبری، ج7، ص412
3- تاریخ ابن خلدون ، ج2،ص273
4- همان ، ص277
5- همان ، ص278
6- همان ، ص283