12 جمادی الاول
نامه های امام علی(ع) پس از پیروزی بر اصحاب جمل (36 ق)
امیر مؤمنان (ع) از روز دهم جمادی الاولی، با نبرد شدید سپاهیان عایشه، طلحه و زبیر روبرو گردید و در نتیجه جنگ بزرگی به نام جنگ جمل، در تاریخ اسلام رقم خورد و آن حضرت پس از دو روز نبرد سنگین و سرنوشت ساز، فتنه انگیزان سپاه جمل را با شکست قاطع رو به رو کرد.
آن حضرت، پس از پیروزی در میدان جنگ، بنا به روایت مرحوم شیخ مفید (ره)، به خیمه خویش رفت و به کاتب ویژه خود، عبدالله بن ابی رافع فرمان داد، تا سه عدد نامه تقریر کند.
نامه ای برای اهالی مدینه منوره، نامه ای برای اهالی کوفه و نامه ای برای خواهر مکرمه اش امّ هانی بنت ابی طالب.
در بخشی از نامه آن حضرت به اهالی مدینه منوره آمده است: وَ اِنّی مخبرکم عنّا و عمّن سرنا الیه من جموع اهل البصرة و من سار الیهم من قریش و غیرهم .
.
.
آن حضرت، در این نامه گزارش دقیق و متقنی از حرکت خویش از شهر مدینه و نبرد با سپاهیان جمل در بصره و پیروزی سپاهیان حق بر مخالفان خلافت اسلامی را بیان کرد و در آخر یاد آور شد که وی به سوی کوفه خواهد رفت و در آن جا اقامت خواهد نمود.
حضرت علی (ع)، شبیه همین نامه، نامه ای برای کوفیان نوشت و گزارش جنگ جمل و همّت اهالی کوفه در این نبرد بزرگ را بیان کرده و سپس به آنان متذکر شد که به سوی آنان خواهد رفت و در شهر آنان اقامت خواهد گزید.
امام علی(ع) در نامه ای به خواهرش امّ هانی (س) فرمود: سلام علیک، احمد الیک الله الذی لا اله الّا هو، امّا بعد فانّا التقینا مع البغاة و الظلمة فی البصرة، فأعطانا الله تعالی النّصر علیهم بحوله و قوّته، و اعطاهم سنّة الظالمین، فقتل کلّ من طلحة، و الزّبیر و عبدالرحمن بن عتاب و جمع لا یحصی و قتل منّا بنو مخدوع و ابنا صوحان و علیا و هندا و ثمامة فیمن یعد من المسلمین رحمهم الله.
والسّلام.
(1)
شایان ذکر است که امام علی (ع) با درایت سیاسی و معنوی خویش، بر اساس مقتضیات زمان، لازم دید که از اهالی مدینه منوره، که نخستین یاری کنندگان وی بودند و هم چنین از اهالی کوفه، که بزرگترین و مهم ترین سپاهیان وی را تشکیل می دادند، از این طریق تقدیر و تشکر نماید و از جهت عاطفی نیز برخود لازم دید که خواهر مکرمه و سایر بازماندگان خویش در حجاز را از این سفر سرنوشت ساز با خبر گرداند.
بدین جهت برای هر سه، نامه جداگانه ای نوشت و برای آن ها ارسال نمود.
1- الجمل (شیخ مفید)، ص 212