میرزا علی آقا معروف به ثقةالاسلام تبریزی ، در سال 1239 ش (رجب 1277 ق) در تبریز به دنیا آمد.
در 23 سالگی راهی عتبات شد و از محضر شیخ محمد حسین فاضل اردکانی، میرزا حبیب‌اللَّه رشتی و شیخ زین‌العابدین مازندرانی بهره‌برد و به اجتهاد رسید و پس از 8 سال به شهر خویش بازگشت و با تدریس و موعظه، در هدایت‌مردم‌کوشید.
پس از استقرار نظام مشروطه و پایان یافتن استبداد صغیر، روسیه که حامی محمد علی‌شاه بود، در جستجوی بهانه‌ای برای بازگرداندن وی به حکومت برآمد.
وقتی مجلس شورای ملی، مورگان شوستر آمریکایی را برای تصدی خزانه‌داری کل کشور استخدام کرد، روسیه و انگلیس ورود رقیبی تازه به ایران را نپسندیدند.
روسیه این امر را بهانه‌ای برای تحمیل نظرات خود به ایران تلقی کرد و طی اولتیماتومی شدید، خواهان اخراج شوستر شد.
سپس درحالی که مجلس و دولت بر سر نحوه پاسخگوئی به این اولتیماتوم گرفتار مشاجره بودند، نیروهای روسیه بخش‌های وسیعی از خاک ایران را اشغال کردند.
قوای روس وقتی وارد تبریز شدند بسیاری از مردم را قتل عام کردند.
(تصویر؛ثقه‌الاسلام‌تبریزی)
در مقابل، دلیر مردان آذربایجان تحت ارشاد ثقة الاسلام تبریزی اختلافات سیاسی خود را کنار گذاشتند و به مبارزه با قوای کفر پرداختند.
روس‌ها، ثقة الاسلام را در روز تاسوعای 1330 ق برابر با 9 دی 1290 ش دستگیر کردند و از وی خواستند برای حفظ جان خود، نام و مخفی‌گاه مجاهدان تبریزی را افشا کند ولی تقاضای آنها از سوی این مرد خدا، رد شد.
بنابراین قوای روس، روز بعد که مصادف با عاشورای حسینی بود این عالم مجاهد را پس از اهانت و هتک حرمت بسیار، به دار کشیدند.
وی مردی ادیب، فاضل، فروتن، مردم‌دوست، بردبار و در عین حال شجاع و بی‌باک بود.
از وی به دو زبان فارسی و عربی اشعار زیبا و تالیفاتی باقی است.
مِرآةُ الکُتُب و مقتل سید الشُّهدا از جمله آثار این عالم مجاهد است.