عنوان :
نوع : گفتگو
تاریخ شمسی : 6 بهمن 1357
تاریخ قمری : 27 صفر 1399
مناسبت : ديدار شخصيتهاي سياسي امريكا با امام خميني
جلد : 5
متن :
[رمزي كلارك ، دادستان كل اسبق امريكا و ريچارد فالك ، استاد دانشگاه پرينستون در ايالت نيوجرسي و رئيس بخش مطالعات خارجي آن ، همچنين دان لوئي نماينده سازمانهاي مذهبي امريكادر اوايل ژانويه 1979 براي بررسي وضع ايران از نزديك ، به تهران سفر كردند. هر سه نفر، از رهبران جنبش مخالف با جنگ ويتنام و شركت فعال امريكا در جنگ بودند. اينان پس از بازديد از تهران ، درراه بازگشت در پاريس توقف كردند و روز 26 ژانويه 1979 با امام خميني ديدار و مذاكره نمودند.گفتني است كه ديدار اين سه تن امريكايي با امام ، مصادف بود با زماني كه سيد جلال الدين تهراني ،رئيس شوراي نيابت سلطنت ، به پاريس آمده و استعفاي خود را تسليم امام كرده بود. متن زير مشروح مذاكرات كلارك و فالك با امام خميني مي باشد كه به وسيله دكتر ابراهيم يزدي ترجمه شده است . ]
سئوال : [فالك : انقلاب ايران قابل پيش بيني نبوده است . طي قرنها سياست و مبارزات سياسي و مذهب ، به طور زيبايي ، با هم مخلوط شده اند. آيا به نظر آيت الله اين امر چگونه در سياست خارجي ايران با سايركشورهاي جهان منعكس مي شود؟ نقش مقاوم شيعه در برابر ظلم ، اميد بزرگي را در دلها زنده كرده است ؛ اما مي خواهيم بدانيم وقتي شيعه به قدرت برسد چگونه عمل خواهد كرد؟]
جواب : تشيع همان طور كه مظهر مقاومت بوده است در تمام اعصار، از صدر اسلام ، تشيع مظهر مقاومت و دفاع از حق بوده است اما هرگز اهل ظلم و ستم نبوده است . حكومتهايي كه بر اساس مذهب تشيع پيش آمده و ثبت شده در تاريخ ، همان طور كه ظلم را تحمل نمي كرده اند، تحميل ظلم را هم نمي كنند. اگر حكومتي با قانون اسلام پيش بيايد و مذهب تشيع آن را پيش ببرد، بنا بر آن است كه همين رويه را پيش ببرد. هيچ انساني را بر اساسمسلك مذهبي تحت فشار و سلب آزادي قرار ندهد. تمامي انسانها در مذهب تشيع آزادند، مستقل هستند. و بر حسب تشيع ، با تمامي ملتها و دولتهايي كه با حكومت تشيع خوش رفتاري و احترام متقابل كنند، اگر مذهب تشيع بر جايي غلبه كند، آنگونه عمل مي كند كه حكومتهاي آنها هرگز چنين رفتاري ندارند. از آن عدالت غافلند. تاريخ نشان مي دهد كه وقتي اسلام جايي را فتح كرده است مردم آنچنان به اسلام رو كرده اند و به دولتهاي قبلي خود پشت كرده اند؛ نظير ايران كه با آغوش باز به اسلام و تشيع روي آوردند. احكام اسلام روي عدالت است . زندگي حكام با پايين ترين افراد، يك طوربوده است . رئيس مذهب ما(1) كه حكومتش وسيع بود - چندين مقابل ايران ، حجاز ومصر و ايران و همه آنها تحت سيطره او بود - زندگي اش از همه افراد ملت پايينتر بود.عدالت را بالاتر از هر كس كه تصور شود اجرا مي كرد. در محكمه اگر ادعايي عليه او بودحاضر مي شد، در محكمه مي نشست . حكم خلاف [قاضي ] را قبول مي كرد. تشيع درعين مقاومت ، عادل است ؛ و عدالت يعني "نه ظلم بكن و نه زير بار ظلم برو". برنامه تشيع را امام ما در اين دو كلمه خلاصه كرد: نه تحمل ظلم بكن و نه ظالم باش . برنامه كلي تشيع و اسلام همين است . . . همين است . تشيع از قرآن است .
-[در مشاهدات ما درباره جنبش حاضر در ايران ، امري كه نگران آن هستيم ، درجه تحمل در برابر غيرمذهبيهاي چپي در ايران تحت دولت اسلامي است . ما متوجه شديم كه در ايران در بين دانشجويان وسايرين ، كه زندگي آنها در اسلام و جمهوري اسلامي مشكل است ، ترس و نگراني وجود دارد. چه اطمينانهايي نسبت به اين نگرانيها وجود دارد؟]
-اصل گرايش اينها به مكتبهاي انحرافي به علت عدم اطلاع از اسلام است . خيال مي كننداسلام طرفدار . . . هيات حاكمه ، سرمايه داران ، كارخانه داران است ! اگر اينها مطلع باشند كه اسلام يك وضع تعديلي دارد و همه چيز را بر اساس عدالت حل مي كند، از نظر آزادي عقايد بنابر آن است [كه ] اشخاص منحرف هميشه حرفهاي خود را مي زده اند، اگر آنهااز اصل اسلام خبردار شده باشند اين حرفها را نمي زنند. اينها اگر به همه مسائل آشناشوند اختلافات از بين مي رود. در عين حال ، ما از اظهار عقيده جلوگيري نكرده ونمي كنيم . لكن از كارهايي كه منحرفين گاهي مي كنند، مي خواهند شلوغ كاري كنند. الان نهضتي در ايران برپاست كه براي قطع ظلم است تا رژيم فاسد را از بين ببرند. در اين بين عده معدودي به خرابكاري مشغولند، تبليغ سوء مي كنند و نظر دارند كه اين رژيم را حفظكنند يا رژيم اسلامي پيش نيايد يا انحراف دارند و توجه به مسائل ندارند و يا، با توجه به مسائل ، اغراض فاسد دارند. ما آزادي به همه مسالك و عقايد مي دهيم لكن اگر بخواهندشورش كنند و مسير ملت را تغيير دهند، دست ظالم را نگه دارند، مجاز نخواهند بود. هرملتي حق دارد منافع ملي و مذهب خود را حفظ كند از تعديات آنها. اگر تعدي نكنند ماتعدي نمي كنيم .
-[سوالي درباره امپرياليسم فرهنگي ؛ اسلام توجه و تكيه زيادي روي ارزشهاي فرهنگي و اساسي داده است . در اين پنجاه - شصت سال حكومت پهلوي امپرياليسم فرهنگي شديد بوده است كه منجر به ، به هم خوردن ارزشهاي اسلامي - ايراني شده است و جاي آن را ارزشهاي غربي گرفته است . آيا آيت الله چه قدمهايي براي ترميم اين خرابيهاي اجتماعي و فرهنگي بر خواهند داشت ؟]
-همين مسائل موجب مخالفت ما با شاه شد. شما يك جنبه را در نظر مي گيريد اماجنبه هاي زيادي دارد. در اين پنجاه سال تنها فرهنگ ما را به عقب نبرده ، سالهاي طولاني مردم را به عقب بردند؛ اقتصاد ما را به عقب بردند. ايران يك كشور فقيري شده است . ايران مخازن زيادي دارد اما اين مخازن غارت شده است . نفت رفته است و پايگاه براي امريكا درست شده است . نيروهاي انساني ما را به عقب راندند. به طوري كه اگربخواهيم اصلاح كنيم برنامه طولاني لازم دارد. ارتش ما را فاسد تربيت كردند، يعني روساي ارتش در طبقات بالا. آنها به تبع افكار فاسد پدر و پسر، افكار فاسد دارند. ارتش ما را انگل تربيت كرده اند. [اصلاحات ] محتاج به يك برنامه هاي طولاني است لكن ما ازباب اينكه تمامي ملت ما بپا خواسته است و يك مطلب را مي خواهد: "آزادي ، استقلال ،حكومت اسلامي ". اميد آن را داريم كه با كمك همه اقشار كه اظهار همكاري مي كننداين فرهنگ را از حالت انگلي و استعماري درآوريم و به يك فرهنگ استقلالي بدل سازيم ، و به كمك همه اقشار اصلاح كنيم . و مخازنمان را نگذاريم هدر برود و عاقلانه بفروشيم و عاقلانه صرف ملت ، چه فرهنگ چه ساير جاهاي مورد نياز بكنيم . در اين پنجاه سال چه بلاهايي بر سر ما آوردند! ما مواجه با يك مملكت آشفته هستيم كه از همه جهات درهم ريخته است . با كمك افراد ملت كه اتفاقا تمامي اقشار هم با ما موافقند، قيام كنيم و ما سالهاي طولاني البته اين آشفتگيها را ترميم كنيم . يك فرهنگ مستقل اسلامي ،يك ارتش مستقل ، يك اقتصاد سالم ، يك زراعت كه بكلي از بين رفته است ، نياز به سالها كار دارد تا برگردد به اول . مصيبتهاي زيادي داريم ، و بيشتر آنها از اين ابرقدرتها، ازدست آنهاست . ان شاءالله خودمان را از قيد آنها آزاد خواهيم كرد تا به استقلال در تمام اقشار برسيم .
-[خيلي متشكرم . سه اميد و آرزو داريم :
اول " انتقال قدرت به دولت جديد؛ سريع و با آرامش و بدون شلوغي انجام گيرد.
دوم " وعده هاي عدالت براي همه مردم تحقق يابد.
سوم " مردم ايران و مردم امريكا به هم عشق بورزند، تفاهم كنند، احترام بگذارند. و ما مي خواهيم به هرشكلي كه ممكن است به شما كمك كنيم كه اين سه اميد و آرزو تحقق يابند].
-ما هم اميدواريم . آرزوي اول كه كليدش در دست اجانب است به واسطه فهم آنها، كه دست از فشار و تهديد گذشته ، دست از تحريكات و تهديدات بردارند و اگر به ما مهلت بدهند خواهيد ديد كه ملت ايران تحت اسلام و با آرامش و بدون تشنج قدرت را به دست خواهند گرفت ؛ و قدرتي كه به دست مي آيد صرف در تحقق عدالت خواهد شد.اگر اين قدرتمندهايي كه در راس ملتها واقع مي شوند كنار بروند يا اصلاح بشوند تفاهم باملتها آسان خواهد بود. اما تا زماني كه آنها هستند تفاهم معلوم نيست بشود.
پانویس :
کوچکتر